Kariera tej znakomitej niemieckiej skrzypaczki rozpoczęła się w 1976 roku, gdy 13-letnią wówczas dziewczynkę zaprosił do wspólnych koncertów i nagrań sam wielki Herbert von Karajan. Zadebiutowała pod jego dyrekcją wykonując wtedy IV Koncert skrzypcowy Mozarta podczas słynnego festiwalu muzycznego w Lucernie. Później seria nagrań i wielka kariera – artystka występowała na największych estradach muzycznych świat, współpracując z najlepszymi orkiestrami i dyrygentami. W swoim dorobku ma ogromną ilość nagrań, w większości dla najbardziej prestiżowej wytwórni płytowej – Deutsche Grammophon.
Z muzyką Witolda Lutosławskiego Anne-Sophie Mutter zetknęła się, gdy Paul Sacher, szwajcarski dyrygent, dla którego polski kompozytor napisał Łańcuch II, zaangażował ją do wykonania partii solowej w tym utworze. Po wielu latach skrzypaczka powiedziała: "W 1985 roku był to dla mnie ogromny szok, ponieważ nigdy wcześniej nie wykonywałam muzyki współczesnej. Lutosławski był pierwszy. Kiedy dostałam partyturę, wydała mi się zbiorem hieroglifów. Miałam obawy, czy potrafię tę muzykę zrozumieć, wnieść do niej coś osobistego. Pojęłam, że kompozytor czegoś ode mnie domaga i że to coś jest we mnie. Lutosławski potrącił nutę, która jeszcze nie brzmiała. To był przełom w moim muzycznym rozwoju. Po tym utworze od razu chciałam grać następny, marzył mi się pełny koncert skrzypcowy."
Lutosławski również był urzeczony grą Anne-Sophie Mutter, a trzeba wiedzieć, że kompozytor rzadko uzewnętrzniał swoje fascynacje. Tak wspominał próbę do wykonania Łańcucha II: "Ja tego momentu nigdy w życiu nie zapomnę. To było dla mnie coś zupełnie wyjątkowego. Nie wyobrażałem sobie, że moja muzyka może tak brzmieć. Na czym to polegało, ta nieprawdopodobna siła i moc tej muzyki? Otóż to jest artystka, która ma niezwykle bogaty repertuar emocjonalny gry - gama rodzajów, nastrojów (…) jest kolosalna. Wszystko, każdy drobiazg w jej grze mówi coś bardzo ważnego. (…) Dała mi przeżycie w moim muzycznym życiu bardzo istotne. Potem występowaliśmy razem szereg razy."
Prawykonanie Łańcucha II w styczniu 1986 r. w Zurychu pod dyrekcja Paula Sachera okazało się wielkim sukcesem. Od tego czasu kompozytor i skrzypaczka współpracowali ze sobą niejednokrotnie, również prywatnie połączyła ich szczera przyjaźń. W prezencie ślubnym, w 1989 roku Anne Sophie Mutter otrzymała od Witolda Lutosławskiego niezwykły upominek – krótką Lullaby „for Anne-Sophie”. Kompozytor zaczął też pracę nad koncertem skrzypcowym, niestety nie udało się go dokończyć – pozostały jedynie szkice.
Dla Anne-Sophie Mutter opracował orkiestrową wersję Partity, aby mogła wykonywać ją na koncertach wraz z Łańcuchem II i łączącym je Interludium jako tryptyk. Tak też będzie w Filharmonii Narodowej w piątek i sobotę 26 i 27 kwietnia.
Piątek, 26 kwietnia 2024, godz. 19:30
Sobota, 27 kwietnia 2024, godz. 18:00
Wykonawcy:
Orkiestra Filharmonii Narodowej
Andrzej Boreyko – dyrygent
Anne-Sophie Mutter – skrzypce
Program:
Bedřich Smetana – I Kwartet smyczkowy e-moll „Z mojego życia” (instrum. George Szell)
Witold Lutosławski:
– Partita (wersja na skrzypce i orkiestrę)
– Interludium
– Łańcuch II
fot.Bastan Achard
