Rozmowy dotyczyły również tematu bezpieczeństwa muzeów w Polsce. Uwagę poświęcono także „nowym instytucjom na terenie naszego kraju, których liczba stale wzrasta”. Jak podkreślił szef MKiDN „świat polskich muzeów zmienia się niezwykle dynamicznie”.
„Miejsce, w którym się spotykamy, jest szczególne. To niezwykle piękne muzeum poświęcone Kazimierzowi Pułaskiemu, ale także jedyne polskie muzeum, które podkreśla polsko-amerykańskie relacje. To miejsce związane jest z dewizą, która przyświecała bohaterom Polski i Stanów Zjednoczonych – za wolność naszą i waszą. Ta dewiza szczególnie teraz jest aktualna. Bardzo się cieszę, że są dziś wśród nas także panie dyrektor ukraińskich instytucji” – mówił wicepremier prof. Piotr Gliński.
W spotkaniu wzięli udział: radca ambasady Ukrainy w Polsce Witalij Biłyj, zastępca dyrektora Narodowego Muzeum Historii Ukrainy w II wojnie światowej w Kijowie dr Ludmiła Rybczenko oraz dyrektor Muzeum Historycznego w Charkowie Wiktoria Iwaszczenko.
„Putinowska Rosja uczyniła z historycznej manipulacji II wojną światową broń propagandową. Odpowiadając na aktualne wyzwania, stworzyliśmy nową wystawę o II wojnie światowej pt. "Ukraina. Niedokończona wojna". Jej głównym tematem jest walka Ukraińców o niepodległość, która trwała po I wojnie światowej, w czasie II wojny światowej i trwa do dziś” – mówiła podczas spotkania dr Ludmiła Rybczenko. Wyraziła również wdzięczność za pomoc polskim muzeom i uchodźcom z Ukrainy. „W ciągu ostatnich dwóch miesięcy odwiedziłam sześć różnych muzeów w Gdańsku i okolicach. Wszędzie spotkałam uchodźców z Ukrainy, którzy byli przyjmowani i otaczani opieką przez pracowników. To robi ogromne wrażenie” – dodała.
Minister Gliński przypomniał, że od pierwszego dnia agresji Rosji na Ukrainę polskie instytucje kultury, w tym instytucje muzealne, aktywnie włączyły się w pomoc walczącej Ukrainie, jej ludności cywilnej, uchodźcom, ale również ukraińskim instytucjom kultury. Wyjaśnił, że pomoc koordynowana przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego obejmuje transporty materiałów ochronnych dla ukraińskich muzeów, zbiórki darów i leków oraz tworzenie tymczasowej bazy noclegowej. „Pierwszy transport z Muzeum Narodowego w Poznaniu dotarł do Narodowej Galerii Sztuki we Lwowie już 11 marca. Ta reakcja była niezwykle szybka” – podkreślił minister Gliński.
Wicepremier dodał, że pomoc dla Ukrainy jest kontynuowana. Przypomniał, że przy Narodowym Instytucie Dziedzictwa działa Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, zaś Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów pełni rolę punktu kontaktowego dla muzeów ukraińskich. Częścią programu pomocowego dla ukraińskich muzeów jest również Fundusz dla Digitalizacji Kultury. W ramach jego działań digitalizacja obejmuje również zbiory ukraińskie.
Prof. Gliński powiedział, że również polskie muzea muszą być przygotowane do zagrożeń, takich jak te, z którymi zmaga się Ukraina. Przypomniał także o polskich doświadczeniach w zabezpieczaniu i odzyskiwaniu strat wojennych. „Obrazy z ukraińskich muzeów przypominają klisze polskich wspomnień ratowania arcydzieł w obliczu agresji nazistowskich Niemiec i ZSRR w 1939 roku” – powiedział. W nawiązaniu do zeszłotygodniowej wizyty w Stanach Zjednoczonych prof. Piotr Gliński przypomniał, że podpisana została umowa, dzięki której wracają do Polski obrazy „Łukaszowców”.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego powitał dyrektorów nowych instytucji muzealnych prowadzonych przez MKiDN. Są to m.in. Muzeum Cypriana Norwida w Dębinkach i Muzeum Historyczno-Archeologiczne w Ostrowcu Świętokrzyskim wraz z pomnikiem przyrody i historii rezerwatem Krzemionki, który niedawno został wpisany na Listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Spotkanie było również okazją do podsumowania realizacji programu „Niepodległa”, który w tym roku dobiega końca. „Ostatnim akcentem obchodów są wydarzenia związane z rocznicą włączenia części Górnego Śląska w granice Rzeczypospolitej, które odbędą się w czerwcu w Katowicach. Natomiast podsumowanie osiągnięć programu "Niepodległa" będzie miało miejsce na specjalnym kongresie pod koniec roku” – powiedział wiceminister kultury Jarosław Sellin. Zwrócił uwagę na konieczność organizacji kolejnych ważnych obchodów, między innymi tysiąclecia koronacji królewskiej Bolesława Chrobrego, pięćsetlecia hołdu pruskiego, 450 rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej i 550 urodzin Mikołaja Kopernika.
