Wybrzeże Sztuki powraca

Czym jest dziś odwaga? Czy to tylko gest przekroczenia lęku – czy raczej akt głębokiego bycia w prawdzie? W świecie, który coraz częściej nagradza konformizm, a karze wewnętrzną niezgodę, odwaga staje się koniecznością istnienia autentycznego.

Wybrzeże Sztuki powraca

Wybrzeże Sztuki to festiwal teatralny, podczas którego trójmiejska publiczność zobaczy to, co najciekawsze w polskim teatrze i skonfrontuje się z różnymi językami teatralnymi. Teatr Wybrzeże zaprasza na XII edycję w dniach 16 – 31 października.

Tegoroczny festiwal nie szuka prostych definicji. Traktuje odwagę nie jako spektakularny czyn, lecz jako codzienne stawanie wobec tego, co niewygodne: siebie, innych i świata. Jako gotowość do zadawania pytań, które burzą spokój. Otwartość na kruchość i sprzeczność. Teatr staje się tutaj nie miejscem ucieczki, lecz polem walki – subtelnej i intymnej.

Pierwsza edycja festiwalu odbyła się 2008 roku. Przez 11 kolejnych lat Teatr Wybrzeże zapraszał do Gdańska najciekawsze polskie teatry, gwiazdy reżyserii i sztuki aktorskiej, prezentował najwybitniejsze spektakle, czasami prowokujące i głośne, za to zawsze dające widzom możliwość obcowania ze sztuką, która jest im szczególnie bliska.

Przymusową przerwę wymogła modernizacja Dużej Sceny, nie sprzyjała organizacji festiwalu pandemia, ale nie ma wątpliwości, że jest to festiwal bardzo wyczekiwany i potrzebny na Pomorzu.

Spektakle tegorocznej edycji nie są odpowiedziami – są pytaniami, które domagają się obecności. Są próbami uchwycenia tego, co wymyka się jednoznaczności. To nie teatr odwagi rozumianej jako siła – to teatr odwagi jako spotkania: z niepewnością, z drugim człowiekiem,
z własnym cieniem – opowiada Anna Wakulik, selekcjonerka tej edycji festiwalu.

Dwunasta edycja Wybrzeża Sztuki jest szczególna. Festiwal wraca z nowo wyremontowaną Dużą Sceną Teatru Wybrzeże, oferującą najnowocześniejsze możliwości techniczne. Ale wraca też wzbogacony o ważny punkt – nową halę AMBEREXPO. Do tej pory na teatralnej mapie Gdańska nie było miejsca o podobnym potencjale, a od tegorocznej edycji Teatr zapowiada regularną współpracę z Międzynarodowymi Targami Gdańskimi.

- W czasach, w których wielkie przedstawienia teatralne powstają w przestrzeniach pozateatralnych, jest to ważna dla kulturalnego Gdańska współpraca. Dość powiedzieć, że to właśnie w nowo powstałej hali zostaną zagrane dwa spektakle klasyków polskiego teatru – Krystiana Lupy i Krzysztofa Warlikowskiego – mówi Adam Orzechowski, dyrektor Teatru Wybrzeże.

W tej edycji zostanie zaprezentowanych osiem spektakli z Polski i sześć przedstawień Teatru Wybrzeże. Ponadto odbędą się spotkania z twórcami, warsztaty wokół tematyki spektakli czy halloweenowy rave.

Festiwal rozpocznie pokaz najnowszej premiery Teatru Wybrzeże – Memling, czyli historia końca świata w reżyserii Agaty Dudy-Gracz. Teatr pokaże jeszcze Bunburego. Komedię dla ludzi bez poczucia humoru w reżyserii Kuby Kowalskiego, Brytanika w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego, Iwonę, księżniczkę Burgunda w reżyserii Adama Orzechowskiego, Ciemności kryją ziemię w reżyserii Tomasza Fryzła i Piękną Zośkę w reżyserii Marcina Wierzchowskiego – czyli te spektakle, które były najczęstszymi bywalcami ogólnopolskich festiwali teatralnych i cieszą się ogromnym powodzeniem wśród widzów.

Publiczność zobaczy po raz pierwszy w Gdańsku spektakle: Balkony (reż. Krystian Lupa, Teatr Polski w Podziemiu, Wrocław), Elizabeth Costello (reż. Krzysztof Warlikowski, Nowy Teatr, Warszawa), Fobia (reż. Marcus Öhrn, Nowy Teatr, Warszawa), Sceny z życia małżeńskiego (reż. Katarzyna Minkowska, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków), Orfeusz (reż. Anna Smolar, TR Warszawa), Złote płyty (reż. Mateusz Pakuła, Teatr Capitol, Wrocław), Straszny dwór (reż. Anna Obszańska, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej, Kraków), Fortissimo (reż. Marcin Liber, Akademia Sztuk Teatralnych, Kraków).

- To będą dwa tygodnie mocnych teatralnych wrażeń, wiele gorących dyskusji. Teatr w tym czasie spełni swoją najszlachetniejszą misję, będzie soczewką, przez którą spojrzymy na świat i jego problemy. Prowokacyjnie, z humorem, ironią, ale także z czułością i powagą – zachęca Adam Orzechowski.

Autorem identyfikacji wizualnej festiwalu, podkreślającej odwagę w szukaniu własnego języka, jest Aleksander Znosko.

Festiwal Wybrzeże Sztuki zaprasza nie tyle do oglądania, co do uczestnictwa. Do wspólnego trwania w napięciu, które rodzi się między tym, co znane, a tym, co jeszcze niewypowiedziane. Bo w teatrze – jak w życiu – najwięcej znaczy to, co nieoczywiste.

Program festiwalu jest dostępny na www.teatrwybrzeze.pl

 

Festiwal Wybrzeże Sztuki realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego. 

XII edycja festiwalu Wybrzeże Sztuki

16 – 31 października 2025

 

Wybrzeże Sztuki to festiwal teatralny, podczas którego trójmiejska publiczność ma szansę zobaczyć to, co najciekawsze w polskim teatrze i skonfrontować się z różnymi językami teatralnymi. XII edycja odbędzie się w dniach 16 – 31 października 2025.

Tegoroczny festiwal nie szuka prostych definicji. Traktuje odwagę jako codzienne stawanie wobec tego, co niewygodne: siebie, innych i świata. Jako gotowość do zadawania pytań, które burzą spokój. Otwartość na kruchość i sprzeczność. Teatr staje się tutaj nie miejscem ucieczki, lecz polem walki, subtelnej i intymnej.

Pierwsza edycja festiwalu odbyła się 2008 roku. Przez 11 kolejnych lat Teatr Wybrzeże zapraszał do Gdańska najciekawsze polskie teatry, gwiazdy reżyserii i sztuki aktorskiej, prezentował najwybitniejsze spektakle, czasami prowokujące i głośne, za to zawsze dające widzom możliwość obcowania ze sztuką, która jest im szczególnie bliska. Przymusową przerwę wymogła modernizacja Dużej Sceny, nie sprzyjała organizacji festiwalu pandemia, ale nie ma wątpliwości, że jest to festiwal bardzo wyczekiwany i potrzebny na Pomorzu.

Spektakle tegorocznej edycji nie są odpowiedziami, są pytaniami, które domagają się obecności. Są próbami uchwycenia tego, co wymyka się jednoznaczności. To nie teatr odwagi rozumianej jako siła, to teatr odwagi jako spotkania: z niepewnością, z drugim człowiekiem, z własnym cieniem.

Identyfikację wizualną festiwalu stworzył Aleksander Znosko.Nawiązuje ona do odwagi w szukaniu własnego języka i przekraczania granic, wychodzenia poza utarte schematy.

Sprzedaż biletów ruszy 4 września o 12.00.

 

Spektakle gościnne zaproszone na XII edycję festiwalu Wybrzeże Sztuki

 

ORFEUSZ
reż. Anna Smolar, TR Warszawa

Spektakl Orfeusz w reżyserii Anny Smolar to współczesna interpretacja greckiego mitu o Orfeuszu i Eurydyce. Reżyserka, wspólnie z dramaturgiem Tomaszem Śpiewakiem, koncentruje się na temacie straty i żałoby, badając, jak współczesne społeczeństwo radzi sobie z utratą bliskiej osoby.

W przedstawieniu Eurydyka umiera w tragicznych okolicznościach, a Orfeusz zostaje sam. Spektakl ukazuje różne drogi przechodzenia przez żałobę. Reżyserka podkreśla, że współczesny świat wymazał rytuały przejścia i pożegnania, pozostawiając jednostkę z samotnością i brakiem społecznego wsparcia w obliczu straty. W spektaklu pojawia się lalka-Eurydyka, która pozwala aktorom odtworzyć różne sytuacje związane ze stratą, szokiem, tęsknotą czy falą uderzeniową, która wydarza się czasami długo po śmierci.

Spektakl nie ogranicza się do jednej płci czy tożsamości – Orfeuszami są zarówno kobiety, jak i mężczyźni, co podkreśla uniwersalność doświadczenia straty. Reżyserka zauważa, że współczesne społeczeństwo nie daje już kluczy do przeżywania cykli narodzin i śmierci, co utrudnia dojrzałą odpowiedź na traumatyczne doświadczenia.

Spektakl Orfeusz to głęboka refleksja nad kondycją ludzką, samotnością w obliczu straty i poszukiwaniem nowych rytuałów przejścia w świecie, który zapomniał, jak przeżywać żałobę.

 

ZŁOTE PŁYTY
reż. Mateusz Pakuła, Teatr Capitol we Wrocławiu

Spektakl „Złote płyty” w reżyserii Mateusza Pakuły to oryginalna produkcja łącząca elementy komedii, musicalu i science fiction. Inspiracją do przedstawienia była prawdziwa historia projektu NASA z lat 70., w ramach którego na sondach Voyager umieszczono złote płyty zawierające próbki kultury ludzkiej, mające dotrzeć do obcych cywilizacji.

Akcja spektaklu toczy się wokół fikcyjnej komisji, której przewodniczy znany kosmolog Carl Sagan (grany przez Rafała Derkacza). Jego zadaniem jest wybranie reprezentatywnych dla ludzkości materiałów – muzyki, sztuki, nauki i historii – które zostaną umieszczone na tytułowych „złotych płytach”. Wybór okazuje się jednak wyzwaniem, gdyż napotyka na liczne ograniczenia, takie jak zakaz przedstawiania nagości, przemocy czy wojen, narzucane przez NASA. Dodatkowo, w komisji pojawia się tajemnicza postać – Dick Black (Michał Zborowski), który nieustannie odbiera telefony „z góry” i wprowadza dodatkowe napięcia.

Mimo naukowego kontekstu, spektakl szybko przekształca się w opowieść o relacjach międzyludzkich, z naciskiem na romans między postaciami Lindą (Katarzyna Pietruska) i Timem (Albert Pyśk), który prowadzi do rozbicia dwóch małżeństw. W tle przewija się także temat manipulowania rzeczywistością i kreowania wizerunku, zarówno w kontekście osobistym, jak i globalnym.

„Złote płyty” to spektakl pełen humoru, absurdu i nostalgii. Utrzymany jest w klimacie lat 70., z charakterystycznymi dla tego okresu kostiumami i scenografią autorstwa Justyny Elminowskiej. Muzyka odgrywa kluczową rolę – w przedstawieniu wykorzystano utwory takich artystów jak Kate Bush, Led Zeppelin, Louis Armstrong, Nazareth czy Elvin Bishop, które zostały zaadaptowane na potrzeby musicalu. Wielu krytyków zwraca uwagę na komediowy talent aktorów, zwłaszcza Emose Uhunmwangho.

„Złote płyty” to spektakl, który łączy w sobie elementy science fiction, romansu, komedii i musicalu, oferując widzowi zarówno rozrywkę, jak i skłaniając do refleksji nad naturą ludzkości, jej osiągnięciami i słabościami.

 

STRASZNY DWÓR
reż. Anna Obszańska, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie

Spektakl „Straszny dwór” w reżyserii Anny Obszańskiej to nowatorska reinterpretacja opery Stanisława Moniuszki. Reżyserka odcięła się od tradycyjnej fabuły i skupiła na mrocznych aspektach narodowego dziedzictwa, takich jak wojenne traumy, martyrologia i narodowa tożsamość.

„Straszny dwór” Anny Obszańskiej to „horror patriotyczny”, który podejmuje temat ciała – manifestującego, rozczłonkowanego, kalekiego – jako nośnika nieuświadomionych, głęboko zakorzenionych fobii. Spektakl ukazuje, jak traumy wojenne kształtują narodową tożsamość i jak przeszłość wpływa na teraźniejszość. W przedstawieniu pojawiają się obrazy ilustrujące zdarzenia z historii Polski, które utrwalają zakorzenioną w ciele weterana przeszłość, noszącą ją w sobie i nieprzerwanie kultywującą.

Spektakl jest muzyczny, choreograficzny, ruchowy i bardzo wizualny. Aktorzy posiadają umiejętności wokalne i ruchowe, co pozwala na intensywną i spójną pracę sceniczną. Znane arie z opery Moniuszki zostały wplecione w nowe konteksty, tworząc unikalną atmosferę.

„Straszny dwór” Anny Obszańskiej to spektakl, który łączy elementy horroru, muzyki i tańca, oferując nowatorską interpretację narodowego dziedzictwa. Dzięki odważnej reżyserii i zaangażowanej obsadzie, przedstawienie skłania do refleksji nad wpływem przeszłości na współczesną tożsamość narodową.

 

BALKONY – PIEŚNI MIŁOSNE
reż. Krystian Lupa, Teatr Polski w Podziemiu we Wrocławiu

Spektakl „Balkony – pieśni miłosne” w reżyserii Krystiana Lupy, oparty na motywach dramatu „Dom Bernardy Alby” Federico Garcíi Lorki oraz powieści „Lato” J.M. Coetzee’ego, to głęboka refleksja nad tożsamością, miłością i granicami ludzkiej percepcji. Prapremiera miała miejsce 4 grudnia 2023 roku w Teatrze Polskim w Podziemiu we Wrocławiu.

„Balkony – pieśni miłosne” to wielowarstwowa opowieść o poszukiwaniach własnej tożsamości, pragnieniu miłości oraz granicach ludzkiej percepcji. Reżyser łączy dwa pozornie odległe teksty literackie, tworząc przestrzeń do refleksji nad naturą człowieka i jego relacjami z innymi. Spektakl porusza tematykę więzi rodzinnych, samotności, pragnienia bliskości oraz iluzji, które tworzymy na temat innych ludzi.

Spektakl charakteryzuje się powolnym tempem narracji, co pozwala widzowi na głębsze zanurzenie się w przedstawianą rzeczywistość. Reżyser wykorzystuje elementy scenograficzne, takie jak tytułowe balkony, które stają się metaforą pozornej wiedzy o innych ludziach. Obecność balkonów w scenografii może być odczytywana jako komentarz do współczesnych zjawisk społecznych, takich jak łatwość oceniania innych z zewnątrz.

„Balkony – pieśni miłosne” to spektakl, który łączy elementy literackie, psychologiczne i społeczne, tworząc przestrzeń do refleksji nad naturą ludzkich relacji i granicami naszej percepcji. Dzięki głębokiej reżyserii Krystiana Lupy oraz zaangażowanej obsadzie, przedstawienie staje się intensywnym doświadczeniem teatralnym, które skłania do przemyśleń na temat tożsamości, miłości i samotności.

Festiwal Wybrzeże Sztuki realizowany jest dzięki dofinansowaniu ze środków Samorządu Województwa Pomorskiego.

 

FOBIA
reż. Marcus
Öhrn, Nowy Teatr w Warszawie

„Fobia” to ironiczna i groteskowa opowieść o lękach i uprzedzeniach współczesnego społeczeństwa wobec osób LGBTQ+. Głównymi bohaterami są Fag Fighters, fikcyjna gejowska bojówka, która w brutalny sposób konfrontuje przedstawicieli różnych środowisk – od rodziny, przez artystów, po biznesmenów – z ich ignorancją i hipokryzją wobec mniejszości seksualnych. Spektakl składa się z trzech epizodów, w których Fag Fighters przeprowadzają brutalny quiz z historii queerowej Polski, zmuszając swoich „przeciwników” do zmierzenia się z niewygodnymi pytaniami o ich postawy i wiedzę.

Reżyseria Öhrna charakteryzuje się kreskówkowym, przerysowanym stylem, który łączy elementy groteski, czarnego humoru i estetyki pop-artu. Aktorzy, ukryci za maskami i zniekształconymi głosami, poruszają się w przestrzeni, która balansuje między teatrem a sztuką wizualną. Scenografia i kostiumy, zaprojektowane przez Öhrna i Radziszewskiego, są pełne kontrastów i symboliki, podkreślając tematykę spektaklu. Muzyka Michała Pepola i Bartka Wąsika łączy elementy klasyki z popem, hip-hopem i muzyką improwizowaną, tworząc dynamiczną i intensywną atmosferę.

„Fobia” to spektakl, który nie boi się poruszać trudnych tematów związanych z uprzedzeniami, hipokryzją i przemocą wobec osób LGBTQ+. Dzięki odważnej reżyserii, oryginalnej estetyce i silnej wymowie społecznej, przedstawienie stawia pytania o granice tolerancji i akceptacji w dzisiejszym świecie. Jeśli jesteś gotów na teatralną podróż pełną emocji, kontrowersji i refleksji, „Fobia” jest spektaklem, który warto zobaczyć.

 

FORTISSIMO
reż. Marcin Liber, Akademia Sztuk Teatralnych w Krakowie

„Fortissimo” to refleksja nad światem młodych artystów, szczególnie pianistów, biorących udział w prestiżowym Konkursie Chopinowskim. Spektakl ukazuje kulisy tej rywalizacji, skupiając się na emocjach, presji i osobistych dylematach uczestników. Zadaje pytania o granice wytrzymałości, cenę sukcesu i samotność w dążeniu do perfekcji. Inspiracją do stworzenia przedstawienia był film dokumentalny „Pianoforte” w reżyserii Jakuba Piątka .

Spektakl łączy elementy teatru dramatycznego, muzyki klasycznej i współczesnej choreografii. Wykorzystano fragmenty utworów Fryderyka Chopina, takich jak Preludia czy Nokturny, w interpretacjach m.in. Alexandre’a Tharauda i Janusza Olejniczaka . Reżyser Marcin Liber, znany z odważnych i nowatorskich realizacji, stworzył przedstawienie pełne emocji, które skłania do refleksji nad ceną artystycznego sukcesu.

„Fortissimo” to spektakl, który wciąga widza w świat młodych artystów, ukazując ich pasję, ambicje i lęki. Dzięki połączeniu muzyki, tańca i teatru, przedstawienie stawia pytania o granice wytrzymałości i cenę sukcesu w świecie sztuki. To propozycja dla tych, którzy szukają głębokich emocji i artystycznych doznań.

 

ELISABETH COSTELLO
reż. Krzysztof Warlikowski, Nowy Teatr w Warszawie

Spektakl „Elizabeth Costello” w reżyserii Krzysztofa Warlikowskiego, oparty na twórczości noblisty J.M. Coetzeego, to głęboka refleksja nad kondycją współczesnego człowieka, jego moralnością, odpowiedzialnością i relacjami z innymi istotami.

„Elizabeth Costello” to fikcyjna postać stworzona przez J.M. Coetzeego, która pełni rolę alter ego autora, wyrażając jego poglądy na życie, literaturę i etykę. W spektaklu Warlikowskiego, Costello staje się centralną postacią, której wykłady i opowieści prowadzą widza przez siedem wykładów i pięć bajek z morałem. Porusza tematy takie jak dylematy moralne, granice sztuki, odpowiedzialność jednostki.

Spektakl ukazuje Costello jako postać, która nie tylko komentuje świat, ale i stawia pytania o sens istnienia, granice moralności i rolę artysty w społeczeństwie. Warlikowski, poprzez różnorodne formy teatralne, tworzy przestrzeń do głębokiej refleksji nad współczesnymi problemami.

Spektakl wyróżnia się nowoczesną formą, łączącą elementy teatru dramatycznego z multimedialnymi projekcjami, muzyką i ruchem scenicznym. Wykorzystanie wideo, animacji oraz interakcji z widzem tworzy immersyjne doświadczenie, które angażuje wszystkie zmysły. Scenografia i kostiumy są minimalistyczne, co pozwala skupić uwagę na treści i emocjach przekazywanych przez aktorów.

 

SCENY Z ŻYCIA MAŁŻEŃSKIEGO
reż. Katarzyna Minkowska, Narodowy Stary Teatr im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie

Spektakl „Sceny z życia małżeńskiego” w reżyserii Katarzyny Minkowskiej to współczesna interpretacja kultowego serialu Ingmara Bergmana z 1973 roku. Premiera odbyła się 26 kwietnia 2025 roku na Scenie Kameralnej Narodowego Starego Teatru w Krakowie.

„Sceny z życia małżeńskiego” to dramatyczna opowieść o relacji dwóch ludzi, Marianne i Johana, ukazująca ich zmagania z miłością, zdradą, samotnością i poszukiwaniem sensu w związku. Bergman w swoim oryginalnym dziele badał intymność, komunikację i kryzysy w małżeństwie, a Minkowska przenosi te tematy na współczesne realia, ukazując je w nowoczesnej formie teatralnej.

Reżyserka Katarzyna Minkowska, znana z nowatorskich interpretacji klasyki, wprowadza do spektaklu elementy współczesnej choreografii, muzyki i scenografii, tworząc przestrzeń do głębokiej refleksji nad współczesnymi relacjami międzyludzkimi. Adaptacja Małgorzaty Maciejewskiej oraz współpraca z zespołem artystycznym nadają przedstawieniu nowoczesny charakter, jednocześnie szanując pierwotną głębię tekstu Bergmana.

„Sceny z życia małżeńskiego” w reżyserii Katarzyny Minkowskiej to współczesna analiza relacji międzyludzkich, ukazująca złożoność emocji i wyzwań współczesnych związków. Spektakl łączy klasyczne pytania o miłość i tożsamość z nowoczesną formą teatralną, oferując widzowi głęboką i refleksyjną podróż przez meandry ludzkich relacji.

 

Spektakle Teatru Wybrzeże prezentowane podczas XII edycji festiwalu Wybrzeże Sztuki

Memling, czyli historia końca świata
reż. Agata Duda-Gracz

 

Iwona, księżniczka Burgunda
reż. Adam Orzechowski

 

Piękna Zośka
reż. Marcin Wierzchowski

 

Ciemności kryją ziemię
reż. Tomasz Fryzeł

 

Bunbury. Komedia dla ludzi bez poczucia humoru
reż. Kuba Kowalski

 

Brytanik

reż. Grzegorz Wiśniewski