Około 40 wybranych miedziorytów i akwafort, niekiedy pięknie kolorowanych akwarelą, ilustruje przemiany zachodzące w sztuce ogrodowej na przestrzeni trzech stuleci – od renesansowego, kwaterowego ogrodu włoskiego po rozwinięte formy barokowego ogrodu francuskiego. Można tu zobaczyć najważniejsze i najpiękniejsze ogrody Europy ukazane niemal w chwili ich powstawania, a niekiedy też w postaci ich projektów. Najstarsze miedzioryty z 2. połowy XVI wieku ukazują renesansowy ogród kwaterowy – Villa Medici w Rzymie i jeden z najwspanialszych przykładów włoskiego ogrodu tarasowego – Villa Lante w Bagnaia. Szereg sławnych ogrodów włoskich w ich szacie renesansowej, manierystycznej i barokowej przedstawiają siedemnastowieczne akwaforty wykonane według znakomitych rysunków Giovanniego Battisty Faldy, Simone Felice czy Johanna Wilhelma Baura (Ogród księcia Mattei, Villa Borghese, Villa Mont Alto, Villa Aldobrandini) a także osiemnastowieczne miedzioryty autorstwa Domenica Pronti (Ogrody Colonna na Kwirynale i tzw. Orti Farnesiani na Palatynie). Przykłady ogrodów zamkowych pochodzą z terenu Polski – to założenia istniejące przy zamku w Wiśniczu i Ujeździe (Krzyżtopór) udokumentowane na rysunkach Erica Jönssona Dahlbergha, szwedzkiego dyplomaty, rysownika i kartografa towarzyszącego w 1656 roku królowi Karolowi Gustawowi w jego wojennej wyprawie do Polski, wydanych w roku 1696 w postaci miedziorytów w dziele Samuela von Pufendorfa De rebus a Carolo Gustavo Sueciae rege gestis. Osiemnastowieczne miedzioryty i akwaforty ukazują pełny blask klasycznych barokowych ogrodów francuskich, w tym najważniejszych dla kształtowania się nowych form ogrodowych założeń w Wersalu i Tuilleries w Paryżu projektowanych przez najwybitniejszego twórcę barokowej sztuki ogrodowej, André Le Nôtre'a, którego dzieła przez sto lat próbowano naśladować i modyfikować w całej Europie.
Warto zwrócić szczególna uwagę na unikatową grafikę ukazującą plan założenia wersalskiego sztychowany według projektu Le Nôtre'a przez Jean Baptiste Scotina czy na przepiękną akwafortę autorstwa Jeana Le Potre'a przedstawiającą jeden z wersalskich wodotrysków. Spośród innych sławnych barokowych ogrodów europejskich można tu obejrzeć ogrody
królów Hiszpanii - Buen Retiro w Madrycie, a także wiele ogrodów z terenu państw niemieckich, m.in. słynny cesarski Schönbrunn pod Wiedniem czy rezydencję Pillnitz (obecnie dzielnica Drezna), podarowaną przez króla Polski Augusta II Mocnego hrabinie Annie von Cosel, królewskiej faworycie.
Szczególnej uwagi wart jest też – prezentowany na wystawie jedynie w niewielkim wyborze – zespół miedziorytów wykonanych według projektów i widoków ogrodów będących dziełem
wybitnego ich twórcy, ucznia Le Nôtre'a - Mathiasa Diesla, które powstały dla elektora bawarskiego Maximiliana Emanuela w Monachium i jego okolicach (Nymphenburgu, Lustheim,
Schleisheim). Zostały one zamieszczone w albumie dedykowanym księciu, wydanym w Augsburgu w roku 1722.
tekst: Beata Fekecz-Tomaszewska
Muzeum Architektury we Wrocławiu
