„The Testaments” Margaret Atwood, czyli Gilead nadciąga

Najnowsza książka Margaret Atwood, kontynuacja „Opowieści podręcznej”, właśnie trafiła do sprzedaży w Wielkiej Brytanii i na krótką listę tytułów nominowanych do nagrody Bookera. „The Testaments”, podobnie jak pierwsza część powieści, stanie się podstawą telewizyjnego serialu.

„The Testaments” Margaret Atwood, czyli Gilead nadciąga
"The Handmaid's Tale"/fot.George Kraychyk/The Canadian Press/PAP/PA

Margaret Atwood już w 2016 roku zaczęła pracę nad kontynuacją "Opowieści podręcznej". Zdradziła, że inspiracją do jej stworzenia były pytania o państwo Gilead, które dostała od czytelników. Akcja "Testaments" rozgrywa się w 15 lat po wydarzeniach z pierwszej części. "Gdy przed Offred zatrzaskują się drzwi vana pod koniec Opowieści podręcznej, czytelnicy nie mają pojęcia, jaka przyszłość czeka bohaterkę - wolność, więzienie czy śmierć. W The Testaments to oczekiwanie się kończy. Sequel autorstwa Margaret Atwood pokazuje historię, która zaczyna się ponad 15 lat po tym, jak Freda wyruszyła w nieznane. To historia zapisana w szokujących świadectwach trzech narratorek z Gileadu" - tak brzmi oficjalny opis fabuły udostępniony przez wydawnictwo Penguin.

Tym razem bohaterkami są trzy kobiety związane w różny sposób z Gileadem. Jedna z nich to dziewczyna z Kanady, która dowiaduje się niespodziewanie, że urodziła się w opresyjnym państwie, z którym graniczy jej obecna ojczyzna. Druga nastolatka właśnie tam - w Gileadzie - dorasta. Trzecią bohaterkę czytelnicy „Opowieści podręcznej” już znają - to Ciotka Lydia. W jej świecie wartość człowieka określa to, czy należy do silnych czy słabeuszy. Sprawiedliwość jest dla niej rodzajem teatru. "Niewinny człowiek, który się tłumaczy, wygląda na winnego" - to jedna z jej sentencji. Wygląda na to, że ona osobiście nie da się złamać nikomu ani niczemu, a kluczem do tej siły jest bezwzględność i brak serca. Masowe egzekucje nie zakłócają jej apetytu. Zanim została awansowania do godności Ciotki, Lydia przeszła morze tortur, prób i cierpień, teraz z ofiary stała się wreszcie tym, kto zadaje ból. Czerpie z tego satysfakcję.

Druga część "Opowieści podręcznej" to opowieść o tym, jak same kobiety podtrzymują patriarchalny reżim, który je gnębi. Jak pisze Atwood w przedmowie, wszystko, co czytelnik znajdzie w tej dystopii, gdzieś już na świecie się wydarzyło lub właśnie się dzieje. Gilead ma wiele wspólnego z zasadami, którymi rządziły się purytańskie wspólnoty, które budowały Amerykę. Niektóre fakty powieściowej rzeczywistości powstały pod wpływem uwag czytelników i widzów serialu.

"Drodzy czytelnicy! Wszystkie pytania i uwagi o świecie Gileadu, jakie mi nadesłaliście były inspiracją do powstania tej książki. Innym źródłem inspiracji jest świat, w którym żyjemy" - napisała Atwood w przedmowie. Jak pisze Annie Enright w "Guardianie", premiera drugiej części "Opowieści podręcznej" w 30 lat po ukazaniu się pierwszej książki, pozwala czytelnikom skonfrontować się z tym, jak na naszych oczach zmienia się świat i nasze wyobrażenia o nim. "Atwood miała rację 30 lat temu, ale teraz jej wizja jest jeszcze bliższa rzeczywistości" - pisze "Guardian".

AP podaje, że podczas towarzyszącej premierze książki konferencji prasowej w Londynie, pisarka powiedziała, że w kilku amerykańskich stanach już teraz obowiązują regulacje ograniczające prawa reprodukcyjne kobiet. "Przyglądając się zmianom w prawie w niektórych stanach USA, można dostrzec, że są one już bardzo blisko Gileadu" - mówiła pisarka, przypominając, że gdy w 1985 roku ukazała się "Opowieść podręcznej" wielu czytelników sądziło, że od teokratycznego reżimu świat Zachodu dzieli coraz więcej. Teraz - jak mówiła - rzeczywistość niebezpiecznie zboczyła w stronę powieściowej wizji. "Nie jestem prorokiem, tylko uważnym obserwatorem" - mówiła Atwood. "W 1985 roku pojawiały się pierwsze sygnały zmian - niektórzy politycy zapowiadali, co by zrobili, gdyby mieli taką siłę i moc. I teraz ją mają" - dodała pisarka.

Kolorem pierwszej części była czerwień, tak noszą się powieściowe podręczne, tak, po sukcesie serialu, ubierały się działaczki protestujące w sprawach kobiet. Kolorem drugiej części opowieści jest zieleń. "W Galieadzie moda się zmienia. Tego rodzaju reźimy kochają kostiumy i lubią jej udoskonalać" - mówiła Atwood.

Długo oczekiwana powieść doczekała się premiery w stylu "Harry'ego Pottera". Jej treść była chroniona wcześniej na wiele sposobów, o czym szeroko informowano, nie obeszło się jednak bez przecieków. Premierę świętowano o północy w londyńskich księgarniach, wcześniej pisarka uczestniczyła w międzynarodowej konferencji prasowej.

"Opowieść podręcznej" to opublikowana w 1985 roku dystopia o państwie Gilead, które powstało na terenie USA. Część z jego obywatelek - tych zdolnych do poczęcia dzieci - zostaje zmuszona przez władze państwa do pełnienia funkcji podręcznych, które rodzą dzieci dla rodzin rządowych notabli. Na podstawie powieści powstał serial MGM, który doczekał się już trzech sezonów i licznych nagród, w tym Emmy. Fabuła serialu  wykroczyła poza wydarzenia znane z książkowego oryginału, a Atwood przyjęła rolę doradcy twórców. Serwis streamingowy Hulu i wytwórnia Metro-Goldwyn-Mayer ogłosiły, że już pracują nad serialem na podstawie "The Testaments"  i chcą utrzymać ciągłość pracy ekipy, która stworzyła poprzednią opowieść.

autorka: Agata Szwedowicz

Słuchaj RMF Classic i RMF Classic+ w aplikacji.

Pobierz i miej najpiękniejszą muzykę filmową i klasyczną zawsze przy sobie.

Aplikacja mobilna RMF Classic