Konkurs Chopinowski: Od Ohlssona do Awdiejewej - przedstawiamy jury

Garrick Ohlsson – przewodniczący jury

- Czuję wagę wydarzenia, będę bowiem pierwszym niepolskim przewodniczącym jury w historii Konkursu Chopinowskiego – powiedział amerykański pianista Garrick Ohlsson na uroczystej konferencji poprzedzającej XIX Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny im. Fryderyka Chopina. Garrick Ohlsson to zwycięzca Konkursu Chopinowskiego w roku 1970, ceniony za mistrzostwo interpretacyjne i techniczne. 

- Konkurs zbudował moją karierę. Noc przed konkursem byłem młodym obiecującym amerykańskim pianistą, który dawał jeden lub dwa koncerty rocznie. W noc po konkursie stałem się znany i wkrótce dostałem sto zaproszeń do występów na wszystkich najważniejszych scenach świata. Po powrocie z konkursu natychmiast urządzono mi ogromne tournée po całych Stanach. Moja kariera rozkwitła – powiedział pianista w wywiadzie udzielonym PAP.

Ohlsson jest uznawany za jednego z czołowych wykonawców muzyki Fryderyka Chopina, jednak jego repertuar obejmuje całą literaturę fortepianową, w tym ponad 80 koncertów, od Haydna i Mozarta po dzieła XXI w. W jego dorobku fonograficznym znajdują się dzieła Chopina, Beethovena, Rachmaninowa, Brahmsa, Granadosa, Tomlinsona Griffesa, Skriabina, Smetany, Debussy’ego, Bartoka, Dvořaka, Prokofiewa, Liszta i inych. Pochodzi z White Plains w stanie Nowy Jork. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku ośmiu lat w Westchester Conservatory of Music; w wieku 13 lat został przyjęty do nowojorskiej Juilliard School. Kształcił się u wielu wybitnych pedagogów, takich jak: Claudio Arrau, Olga Barabini, Tom Lishman, Sascha Gorodnitzki, Rosina Lhevinne i Irma Wolpe. Właśnie zwycięstwo w Warszawie przyniosło mu międzynarodową sławę jako jednemu z najwybitniejszych pianistów swojego pokolenia. Gra na fortepianie marki Steinway.

John Allison

Pianista z RPA, od 2000 r. redaktor naczelny brytyjskiego miesięcznika „Opera Magazine”. Dwukrotnie prowadził obrady jury Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki w Warszawie. Konkurs Chopinowski będzie oceniał po raz pierwszy.

Urodził się w Kapsztadzie w RPA. Studiował grę na fortepianie i organach, muzykologię oraz kompozycję na Uniwersytecie Kapsztadzkim, gdzie uzyskał stopień doktora. Jeszcze jako student był asystentem organisty w katedrze w rodzinnym mieście. W Londynie pełnił funkcję krytyka muzycznego w „The Times” (1994–2005) oraz „The Sunday Telegraph” (2005–2014), a także pisał dla czołowych gazet na całym świecie, w tym dla „New York Timesa”. Jest stałym współpracownikiem „BBC Music Magazine”, publikował też w wielu czasopismach naukowych, w tym „Cambridge Opera Journal” oraz „Studiach Chopinowskich”. W 2013 r. został współzałożycielem Międzynarodowych Nagród Operowych.

Julianna Awdiejewa

Zwyciężczyni XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w 2010 r., laureatka V Konkursu Arthura Rubinsteina w 2002 r.

Regularnie koncertuje w takich salach jak Suntory Hall w Tokio, Pierre Boulez Saal w Berlinie, Elbphilharmonie w Hamburgu, Concertgebouw w Amsterdamie, wiedeński Konzerthaus i Musikverein, praskie Rudolfinum, a także na festiwalach w Salzburgu czy Gstaad. W minionych sezonach występowała m.in. w Carnegie Hall, na festiwalu Bravo! Vail z New York Philharmonic, a także w Rockport i Lanaudière. Dorobek fonograficzny Awdiejewej obejmuje m.in. wydane przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina oba koncerty Chopina, nagrane na fortepianie historycznym z Orkiestrą XVIII Wieku pod batutą Fransa Bruggena (2013) czy album z występami podczas Konkursu Chopinowskiego w 2010 r. Pianistka jest częstym gościem Festiwalu „Chopin i jego Europa”.

Michel Béroff 

Francuski pianista i dyrygent w tym roku zasiądzie po raz pierwszy w jury Konkursu Chopinowskiego.

Béroff wkrótce po ukończeniu Konserwatorium Paryskiego w 1966 r. zdobył I nagrodę na I Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Oliviera Messiaena. Od tego czasu jest uznawany za jednego z najwybitniejszych interpretatorów muzyki tego twórcy. Występował z prestiżowymi orkiestrami na całym świecie pod batutą takich dyrygentów jak Claudio Abbado, Daniel Barenboim, Leonard Bernstein czy Pierre Boulez. Przez 25 lat wykładał w Konserwatorium Paryskim; nadal prowadzi mistrzowskie kursy w wielu krajach, w tym w Japonii, Chinach, USA, Anglii, Niemczech, we Francji i Włoszech. Wydał ponad 50 nagrań, wśród nich komplet dzieł na fortepian i orkiestrę Liszta, Prokofiewa i Strawińskiego, pod batutą Seijiego Ozawy i Kurta Masura. 

Akiko Ebi

Japońska pianistka, laureatka V nagrody X Konkursu Chopinowskiego w 1980 r. – ex aequo z Ewą Pobłocką, z którą zasiada w jury. Konkursy oceniała dwukrotnie – w 2015 i 2021 r.

Kształciła się w Tokijskim Uniwersytecie Sztuk, następnie w Konserwatorium Paryskim. Międzynarodową karierę rozpoczęła jako laureatka Grand Prix Międzynarodowego Konkursu im. Marguerite Long i Jacques’a Thibauda w Paryżu (1975). Pięć lat później zajęła V miejsce w Konkursie Chopinowskim w Warszawie. Występowała w 38 krajach z czołowymi światowymi orkiestrami. 

Jej dyskografia chopinowska obejmuje wszystkie etiudy, preludia, nokturny, impromptus oraz Koncert e-moll (dwie płyty ukazały się nakładem NIFC). Jest również laureatką prestiżowej japońskiej nagrody muzycznej ExxonMobil i  polskiego Brązowego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Od marca 2020 r. przewodzi Japońskiemu Towarzystwu Chopinowskiemu oraz Komitetowi Międzynarodowego Festiwalu Pianistycznego w Yokohamie.

Sa Chen

Jedna z najbardziej obiecujących chińskich artystek. Sama nazywa siebie „przyjaciółką Chopina”. Laureatka IV nagrody na XIV Konkursie Chopinowskim w roku 2000, została również wyróżniona nagrodą specjalną Towarzystwa im. Fryderyka Chopina za najlepsze wykonanie mazurków. W 2021 r. była jurorką XVIII Konkursu Chopinowskiego.

Za swe wrażliwe i głębokie interpretacje muzyki Chopina została uhonorowana przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej „Paszportem Chopinowskim”. W ostatnich latach odbyła z Hungarian Chamber Orchestra tournée po Niemczech w podwójnej roli solistki i dyrygentki, a jej koncerty wszędzie zyskały najwyższe uznanie. Do ważniejszych jej sukcesów zaliczyć też można m.in. chińską trasę z polską Orkiestrą Filharmonii Narodowej i koncertami Chopina. Laureatka najważniejszych konkursów pianistycznych na świecie – w Leeds, Chopinowskiego i Vana Cliburna. Upodobanie do kameralistyki zawiodło ją na festiwale w Lockenhaus, Salzburgu, Zagłębiu Ruhry, Dusznikach-Zdroju oraz w Petersburgu. Począwszy od 2016 r. Sa Chen zasiada w jury takich międzynarodowych konkursów jak Konkurs Chopinowski w Warszawie, pianistyczny w Leeds czy im. Busoniego we Włoszech.

Dang Thai Son 

„Muzyka Chopina płynie w mojej krwi” – mówi wietnamsko-kanadyjski pianista, jeden z najwybitniejszych muzyków naszych czasów. Dang Thai Son jest pierwszym pianistą z Azji, który zdobył I nagrodę w Międzynarodowym Konkursie im. Fryderyka Chopina w Warszawie w roku 1980. W jury konkursu zasiadał czterokrotnie, od 2005 roku. 

Urodzony w Hanoi naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku pięciu lat pod kierunkiem swojej matki. Był dziewięcioletnim dzieckiem, kiedy po raz pierwszy zetknął się z muzyką Chopina. „Trwała wojna i rodzina ukrywała się w górach. W ciemności przy świecach mama grała nokturny Chopina. Czułem piękno tej muzyki, zakochałem się w niej” - powiedział w wywiadzie opublikowanym na blogu The Counterpoints (culture.pl).

Dang Thai Son studiował w Państwowym Konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie w klasie Władimira Natansona i Dmitrija Baszkirowa. Koncertował w przeszło 40 krajach z najznakomitszymi zespołami i dyrygentami, w tym londyńską Philharmonia Orchestra, zespołami filharmonii w Petersburgu, Pradze i Warszawie, Orchestre de Paris, berlińską Staatskapelle, Orchestre symphonique de Montréal, NHK Symphony Orchestra.

Jest profesorem Konserwatorium Muzycznego Nowej Anglii w Bostonie i Konserwatorium w Oberlin w stanie Ohio. Nagrywał dla wytwórni Deutsche Grammophon, Melodiya, Victor JVC oraz dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina. W 2018 r. artysta uhonorowany został Złotym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Nelson Goerner

Finalista XIII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w roku 1995; nie znalazł się jednak na podium. Dwukrotnie zasiadał w jury Konkursu Chopinowskiego w 2010 i 2015 roku.

Należy do grona najwybitniejszych pianistów swojego pokolenia. Występował z Orchestre de Paris, Deutsche Kammerphilharmonie, zespoły filharmonii z Los Angeles i Monte Carlo, Narodowa Orkiestra Hiszpanii, Sinfonia Varsovia, Orkiestra Teatru Maryjskiego, pod batutą czołowych dyrygentów takich, jak Alain Altinoglu, Vladimir Ashkenazy, Frans Bruggen, Mark Elder.

Z zamiłowania kameralista, regularnie współpracuje z Marthą Argerich, Renaudem Capuconem, Sol Gabettą, Garym Hoffmanem, Alexeiem Ogrintchoukiem. Urodził się w San Pedro w Argentynie w 1969 r. Studiował w ojczystym kraju u Jorgego Garrubby, Juana Carlosa Arabiana i Carmen Scalcione. Obecnie mieszka w Szwajcarii z żoną i synem. Aktywnie wspiera organizację humanitarną Ammala. Został uhonorowany Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”.

Momo Kodama

Japońska pianistka klasyczna. Urodziła się w Osace, dorastała w Europie. W gronie jurorów Konkursu Chopinowskiego znajdzie się po raz pierwszy.

Obecnie  profesorka Hiochschule fuer Music Karlsruhe podczas swojej edukacji uczęszczała do Conservatoire de Paris ze starszą siostrą Mari. Zadebiutowała w 1991 roku z Berkeley Symphony Orchestra i była najmłodszym zwycięzcą Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Monachium w wieku 19 lat.

Regularnie gości na najbardziej cenionych festiwalach. Opracowała program na stulecie śmierci Claude’a Debussy’ego, wykonany wraz z aktorem Pascalem Rénérikiem i barytonem Josepem-Ramonem Olivém w paryskiej La Bellevilloise, a następnie powtarzany podczas innych koncertow we Francji i w Chinach. Jej repertuar sięga od klasycznego i romantycznego aż po współczesny – ceniona jest zwłaszcza za interpretacje dzieł Oliviera Messiaena. Wraz z siostrą Mari nagrała m.in. dwie płyty dla Pentatone z utworami Czajkowskiego i Martinů, a dla wytworni Tritone – dzieła Chopina, Debussy’ego i Messiaena.  

Krzysztof Jabłoński

Laureat III nagrody XI Międzynarodowego Konkursu im. Fryderyka Chopina w Warszawie w roku 1985. W jury warszawskiego Konkurs uzasiadał dwukrotnie w 2005 i 2021 r.

Polski pianista od ponad 30 lat jest aktywny jako solista i kameralista. Występuje na estradach Europy, obu Ameryk, Azji i Izraela.

Występował m.in. z Orkiestrą XVIII Wieku, Duesseldorfer Symphoniker i Jenaer Philharmonie, pod batutą mistrzow, wśrod ktorych znaleźli się Krzysztof Penderecki, Marek Pijarowski, Jerzy Maksymiuk, Frans Bruggen, Witold Rowicki, Andrzej Boreyko, Antoni Wit czy Jan Krenz.

Ma w dorobku wiele płyt wydanych w Niemczech, Japonii i Polsce. W ramach Wydania Narodowego Dzieł Fryderyka Chopina nagrał m.in. komplety etiud, preludiów i impromptu oraz Wariacje na temat „Là ci darem la mano” i Rondo à la Krakowiak. Wykładał na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, Mount Royal University w Calgary oraz University of Calgary. Od 2022 r. kieruje Wydziałem Fortepianu i Instrumentow Klawiszowych na The Chinese University of Hong Kong w Shenzhen.

Kevin Kenner

Amerykański pianista został laureatem II nagrody w XII Konkursie Chopinowskim – w którym I nagrody nie przyznano. Kenner został także wyróżniony za najlepsze wykonanie poloneza. Był jurorem XVI i XVIII Konkursu Chopinowskiego w 2010 i 2021 roku.

Pochodzący z południowej Kalifornii artysta we wczesnym wieku zainteresował się muzyką polską i już jako nastolatek kształcił się u Krzysztofa Brzuzy, a poźniej w Krakowie u Ludwika Stefańskiego. Naukę kontynuował u Leona Fleishera i Karla- -Heinza Kammerlinga, doskonalił także swoje umiejętności pod kierunkiem Leonarda Bernsteina w Tanglewood Music Center.

Do jego nagrań, docenionych przez czasopisma „Gramophone” i „BBC Music Magazine”, wydanych przez Narodowy Instytut Fryderyka Chopina, należą m.in. pieśni Chopina (z Olgą Pasiecznik), album z koncertami fortepianowymi Chopina w wersji kameralnej (z Apollon Musagete Quartet i Sławomirem Rozlachem) oraz w serii „The Real Chopin” – recital na fortepianie historycznym. Przez ponad dekadę wykładał w londyńskim Royal College of Music. Obecnie jest profesorem Frost School of Music na Uniwersytecie w Miami, gdzie kształci wielu młodych, utalentowanych pianistów.

Robert McDonald

Amerykański pianista, pedagog; kształcił m.in. laureatów XVII Konkursu Chopinowskiego – Kate Liu, która zdobyła III nagrodę i Erica Lu – laureata IV nagrody. W obradach jury weźmie udział po raz pierwszy.

Pianista dawał recitale w Stanach Zjednoczonych, Europie, Ameryce Łacińskiej i Azji, a przez wiele lat występował także jako partner recitalowy Isaaca Sterna i innych wybitnych instrumentalistow. Jako kameralista współpracował ze słynnymi  kwartetami smyczkowymi. Jest członkiem wydziałów pianistycznych Juilliard School oraz Curtis Institute of Music . Uczestniczył w festiwalach europejskich w Bergen, Lucernie i Salzburgu a także w Four Seasons, Marlboro i Brevard w Stanach Zjednoczonych, oraz w Banff Center w Kanadzie. W 2018 r. otrzymał doktoraty honoris causa Manhattan School of Music oraz Uniwersytetu Lawrence’a.

Piotr Paleczny

Piotr Paleczny to jeden z najwybitniejszych polskich pianistów i profesorów, laureat pięciu międzynarodowych konkursów pianistycznych. W obradach jury warszawskiego Konkursu Chopinowskiego  brał udział ośmiokrotnie, od 1985 r.

W roku 1970 na VIII Konkursie Chopinowskim został laureatem III nagrody, najwyżej też oceniono pianistę za najlepszą interpretację poloneza. Nagrodę specjalną ufundował też Piotrowi Palecznemu Witold Małcużyński, jeden z ówczesnych jurorów.

Ukończył studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej (dziś Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina) w Warszawie w klasie fortepianu prof. Jana Ekiera. Sukces odniesiony na VIII Międzynarodowym Konkursie Pianistycznym im. Fryderyka Chopina otworzył Piotrowi Palecznemu drzwi wielu prestiżowych sal koncertowych na świecie, m.in. Carnegie Hall w Nowym Jorku, Suntory Hall w Tokio, Musikverein w Wiedniu, Royal Festival Hall w Londynie, Teatro Colon w Buenos Aires.

Występował jako solista z wieloma renomowanymi orkiestrami, takimi jak Chicago Symphony Orchestra, Royal Philharmonic Orchestra, BBC Symphony Orchestra, zespoły Gewandhausu i Concertgebouw. Prowadził kursy mistrzowskie m.in. w Nowym Jorku, Tokio, Sydney, Buenos Aires, Paryżu, Pekinie czy Meksyku.

Od 1993 r. jest dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Festiwalu Chopinowskiego w Dusznikach-Zdroju, a od 2004 r. także dyrektorem artystycznym Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy. Artysta został uhonorowany licznymi prestiżowymi odznaczeniami, w tym Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, najwyższym polskim odznaczeniem artystycznym – Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Prowadzi klasę fortepianu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie, gdzie w 2022 r. otrzymał tytuł doktora honoris causa.

Ewa Pobłocka

Laureatka X Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w Warszawie w roku 1980, uhonorowana również nagrodą Polskiego Radia za najlepsze wykonanie mazurków. Była trzykrotnie członkinią jury Konkursu Chopinowskiego: w roku 2005, 2015 i w 2021 roku.

Edukację w gdańskiej Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej pod kierunkiem Zbigniewa Śliwińskiego i Jerzego Sulikowskiego ukończyła w roku 1981. Koncertowała niemal we wszystkich krajach Europy, a także w obu Amerykach, w Chinach, Indonezji, Wietnamie, Republice Południowej Afryki, Singapurze, Korei, Japonii oraz w Australii. W swoim dorobku fonograficznym ma ponad 50 płyt, obejmujących repertuar solowy, kameralny i koncertowy od baroku do współczesności, zarejestrowanych m.in. dla Polskich Nagrań „Muza”, Deutsche Grammophon, Pony Canyon, Victor JVC i NIFC.

Artystka jest również cenionym pedagogiem. Przez 25 lat była wykładowczynią w klasie fortepianu w Akademii Muzycznej w Bydgoszczy. Prowadziła liczne kursy mistrzowskie, m.in. w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Wietnamie, Japonii, Korei, Mongolii, Chinach, Irlandii, Belgii, Norwegii oraz w Niemczech.

W sierpniu 2021 r. ukazała się jej pierwsza książka „Forte-piano”.

Katarzyna Popowa-Zydroń

Polska pianistka pochodzenia bułgarskiego. W IX Konkursie Chopinowskim w roku 1975 doszła do półfinałów.  „Oto do finału nie weszła Popowa-Zydroń, która była jedyną wśród Polek inteligentną, myślącą pianistką, grającą nie tylko pod dyktanda pedagogów”  - komentował werdykt jury Piotr Wierzbicki.

Katarzyna Popowa-Zydroń zasiadała w gronie jurorów XV i XVII Konkursu w latach 2005 i 2010. Podczas XVII Konkursu przewodniczyła obradom jury.

Pianistka jest także wybitnym pedagogiem; wykształciła takich artystów jak Rafał Blechacz - zwycięzca XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopin oraz Paweł Wakarecy, Krzysztof Herdzin.

„ Muzyka Chopina jest skierowana do świata duchowego, do emocji, ale oczywiście są wykonania bardziej powściągliwe, powiedzmy intelektualne i one też potrafią być bardzo przekonujące, są też wykonania bardzo bogate od strony emocjonalnej i one z reguły bardzo się podobają publiczności i nie wykluczam, że będą miały też powodzenie wśród jurorów. O ile nie jest to wykonanie deformujące utwór, to nie widzę żadnych przeciwwskazań, by ocenić wysoko występ pianisty. Patrzę na skład jury i mam wrażenie, że wszyscy będą poszukiwać kogoś, kto harmonijnie łączy w swojej interpretacji element intelektualny z emocjonalnym” – zaznaczyła pianistka w wywiadzie dla PAP.

Była profesorem fortepianu w Akademii Muzycznej w Gdańsku, a obecnie wykłada w Poznaniu i Bydgoszczy. Prowadzi kursy mistrzowskie w kraju i za granicą, m.in. we Francji, w Niemczech, Irlandii, Bułgarii, Japonii, Chinach, Wietnamie, USA, Izraelu. Jednocześnie prowadzi działalność koncertową, występując z orkiestrami i solo. 

John Rink

Amerykański pianista i znawca twórczości Fryderyka Chopina. Jest jednym z największych światowych autorytetów chopinowskich rękopisów i druków oraz historii wykonawczej muzyki kompozytora. Zasiadal w jury Konkursu Chopinowskiego XVII i XVIII edycji w latach 2015 i 2021.

John Rink  to nagradzany autor książek poświęconych Fryderykowi Chopinowi Obecnie jest profesorem emerytowanym Uniwersytetu w Cambridge, a także gościnnym profesorem Uniwersytetu Londyńskiego, Konserwatorium w Szanghaju, a także Konserwatorium Yong Siew Toh w Singapurze. Jego dorobek naukowy obejmuje wiele prac poświęconych Chopinowi. Ukończył Princeton University, King’s College London i University of Cambridge. Występował z recitalami-wykładami, a także prowadził kursy mistrzowskie na całym świecie. Jest również uznanym specjalistą techniki gry na ulubionych fortepianach Chopina – instrumentach marki Pleyel. 

Wojciech Świtała

Polski pianista. Podczas XII Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina w roku 1990 otrzymał nagrodę za najlepsze wykonanie poloneza. W gronie jurorów zasiądzie po raz trzeci.

Absolwent Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach w klasie prof. Jozefa Stompla. W latach 1991–1996 pracował pod kierunkiem Karla-Heinza Kammerlinga, Andrego Dumortiera i Jeana-Claude’a Vandena Eyndena. Występował w większości krajów europejskich, a także w obu Amerykach, Azji i Australii zarówno jako solista i kameralista.

Jego albumy dwukrotnie zostały wyróżnione Grand Prix du Disque Frederic Chopin (2000, 2005), a trzykrotnie nagrodą Fryderyka (2002, 2009, 2019). Dla Narodowego Instytutu Fryderyka Chopina nagrał na instrumentach historycznych (na Pleyelu i Erardzie) wszystkie ballady Chopina.

„Twórczość Chopina jest ze mną cały czas. Na początku wykonawstwo na współczesnym fortepianie, później poszukiwania na instrumencie historycznym, w końcu pedagogika. Dzięki temu widzę jego muzyke z szerokiej perspektywy” – mówi pianista , pedagog i juror.

Polska Agencja Prasowa jest partnerem medialnym XIX Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina.

Anna Bernat