Henryk Neuhaus uważany jest za jednego z najwybitniejszych pedagogów fortepianu XX wieku. Do grupy jego najsłynniejszych uczniów zalicza się Światosława Richtera, Emila Gilelsa, Władimira Krajniewa czy Eliso Virsaladze. Kuzyn Karola Szymanowskiego i towarzysz jego licznych podróży stał się jednocześnie pierwszym wykonawcą wczesnych utworów fortepianowych kompozytora. Jako koncertujący solista i kameralista przywiązywał wielką wagę do warsztatu pianistycznego, prawidłowego funkcjonowania aparatu ruchowego i właściwej aplikatury. Zasiadał dwukrotnie w jury (w 1937 i 1960 roku) Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. F. Chopina w Warszawie.
Jak myśleć o muzyce?
Mimo że od pierwszego polskiego wydania minęło już 55 lat, „Sztuka pianistyczna” Henryka Neuhausa wciąż pozostaje aktualna. Publikacja pełna ponadczasowych wskazówek i porad przetrwała próbę czasu i niezmiennie pomaga pedagogom w nauczaniu muzyki. Neuhaus pokazuje, jak uniknąć najczęściej popełnianych błędów pedagogicznych i tym samym ukierunkować rozwój młodych muzyków w najważniejszym dla nich czasie – w momencie formowania się osobowości artystycznej i utrwalania odruchów związanych z fizjologią gry. Skierowana do pianistów sprawdzi się również jako uniwersalny przewodnik na drodze do pogłębiania świadomości wykonawczej – dla wszystkich artystów, którzy chcą z uważnością kształtować swój warsztat wykonawczy.
Dawna vs. nowa
Książkę uzupełnia przedmowa autorstwa Konrada Skolarskiego – polskiego pianisty i pedagoga, wykładowcy Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie. W publikacji wykorzystane zostało tłumaczenie Artura Taubego obecne w pierwszym polskim wydaniu sprzed 55 lat. Uwspółcześnione zostały ortografia i interpunkcja, natomiast zachowano obecne w oryginale słowa, zwroty i formy gramatyczne, charakterystyczne dla stylu i zasad językowych z lat 60. XX wieku. Dodano też nowe przypisy, które porządkują i aktualizują informacje w kontekście zmian jakie zaszły od czasu napisania książki (1958).
Prawa czy lewa?
„Sztuka pianistyczna” zyskała również nową oprawę wizualną. Okładka zaprojektowana została w dwóch różnych wariantach. Na symbolicznej klawiaturze ukształtowanej z liter, ułożona jest ręka pianisty. Na okładkach połowy nakładu jest to prawa dłoń, na pozostałych – lewa. A wszystko to widać z „perspektywy osoby grającej”. Publikacja stanowi również pierwszy tom nowo powstałej serii „Sztuka i Metoda”, której celem jest ukazanie różnych aspektów pedagogiki muzycznej w relacyjnym uniwersum mistrz-uczeń/uczeń-mistrz.
Premierową publikację można odnaleźć w stacjonarnej księgarni PWM, księgarniach internetowych, m.in.: pwm.sklep.pl, oraz dobrych księgarniach muzycznych w całym kraju.
O autorze:
Henryk Neuhaus (1888–1964) – pianista i pedagog urodzony w Jelizawietgradzie (obecnie Kropywnycki). Początkowo gry fortepianowej uczył się u ojca, następnie swoje umiejętności muzyczne rozwijał pod kierunkiem wuja Feliksa Blumenfelda. Studiował kompozycję w klasie Paula Juona w Berlinie, gdzie pogłębiał tez swoje zdolności pianistyczne pod kierunkiem Leopolda Godowskiego; w latach 1912–1914 podjął u niego studia w Akademie der Tonkunst w Wiedniu. W 1915 roku uzyskał dyplom Konserwatorium w Petersburgu. Był częstym gościem w Tymoszówce – rodzinnym domu Karola Szymanowskiego, towarzyszem licznych podroży kompozytora, pierwszym wykonawcą jego wczesnych utworów fortepianowych. W latach 1919–1922 pracował w Konserwatorium w Kijowie, a od 1922 roku do końca życia był związany z Konserwatorium Moskiewskim (w latach 1935–1937 pełniąc obowiązki rektora tej uczelni). Koncertował jako solista i kameralista. Eksponując swobodę i indywidualność interpretacyjną oraz naturalność gry, przywiązywał wielką wagę do warsztatu pianistycznego, prawidłowego funkcjonowania aparatu ruchowego i właściwej aplikatury. Wykształcił plejadę światowej sławy pianistów, między innymi: Światosława Richtera, Emila Gilelsa, Jakowa Zaka, Stanisława Neuhausa, Jewgienija Malinina, Radu Lupu, Jewgienija Mogilewskiego.
