Kolekcja Muzeum Archidiecezji Warszawskiej powstała dzięki niezwykłej hojności Stefanii Kossowskiej, wdowy po artyście, która przekazała naszej instytucji bezcenny zbiór prac męża. To największa na świecie kolekcja dzieł Adama Kossowskiego, obejmująca różnorodne formy artystyczne – od malarstwa sztalugowego po monumentalne projekty sakralne.
Adam Kossowski (1905-1986) urodził się w Nowym Sączu. Kształcił się na Politechnice Warszawskiej (1923), w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych (1925) oraz w warszawskiej ASP, którą ukończył w 1931 roku. Los artysty radykalnie zmienił się we wrześniu 1939 roku, kiedy został pojmany przez Armię Czerwoną i osadzony w łagrze nad Peczorą.
Dramatyczne doświadczenie więzienia stało się przełomowym momentem w życiu Kossowskiego – przeszedł głęboką przemianę duchową, stając się gorliwym katolikiem. Po zwolnieniu w 1942 roku na mocy amnestii wstąpił do Armii Polskiej gen. Andersa. Poprzez Iran dotarł do Palestyny, skąd ze względu na stan zdrowia został przetransportowany do Wielkiej Brytanii.
Po przybyciu do Londynu Kossowski namalował przejmujący cykl obrazów ukazujących realistyczne sceny z życia w łagrze sowieckim. Od 1943 roku pracował w polskim Ministerstwie Informacji w Londynie. W 1944 roku otrzymał II nagrodę na konkursie sztuki sakralnej w Londynie i został członkiem Związku Artystów Katolickich.
Przełomem w karierze artysty była propozycja stworzenia wystroju wnętrza kościoła Karmelitów w Aylesford w południowej Anglii (1950). Kossowski wykonał tam przeszło sto obiektów: ceramicznych rzeźb, mozaik, witraży i elementów z kutego żelaza. To monumentalne dzieło, uznawane za największe osiągnięcie artystyczne Kossowskiego, przyniosło mu międzynarodowe uznanie.
Od tego momentu Kossowski specjalizował się w sztuce sakralnej, wykonując całe wystroje kościołów oraz instytucji katolickich w Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych.
Adam Kossowski zmarł w Londynie w 1986 roku. Został pochowany na cmentarzu przyklasztornym w Aylesford, w miejscu, które stało się świadkiem jego największego artystycznego triumfu.
Styl artysty charakteryzowała unikalna synteza różnych technik – łączył malarstwo z mozaiką i rzeźbą ceramiczną, stosując stylizację przeplatającą się z monumentalizmem, wizjonerstwem i symbolizmem, nawiązując jednocześnie do sztuki wczesnochrześcijańskiej i renesansowej.
Wystawa prezentuje pełne spektrum twórczości artysty – od wczesnych prac studenckich, poprzez dramatyczne obrazy z okresu łagrowego, aż po monumentalne projekty sakralne. Ekspozycja umożliwia odkrycie na nowo dorobku jednego z najważniejszych polskich artystów emigracyjnych XX wieku.
Patronat Ambasador RP w Rzymie Anny Marii Anders
Ekspozycja składa się z części stałej oraz czasowych tematycznych aneksów:
1. „Polish soldiers journey – 14.10.2025 - 30.11.2025
2. Obrazy wiary – 02.12.2025-18.01.2026
3. Pejzaże z podróży – 20.01.2026-01.03.2026
Informacja o wydarzeniach towarzyszących wystawie dostępna jest na stronie Muzeum Archidiecezji Warszawskiej - www.maw.art.pl.
