Wystawa czasowa Życie królewskiego ogrodu
20 czerwca–14 września 2025
Muzeum Łazienki Królewskie
W Łazienkach Królewskich od zawsze natura przenikała wszystkie sfery życia – nie tylko ogrody, ale i wnętrza pałaców oddychały rytmem przyrody. Kwiatowe i roślinne motywy zdobią ściany, meble i tkaniny, będąc nieodłącznym elementem królewskiego stylu. Odzwierciedlają zmieniające się pory roku i zamiłowanie do ogrodowej estetyki, która harmonijnie łączyła przestrzeń zewnętrzną z wnętrzami rezydencji.
Łazienki Królewskie słyną dziś z pałaców i innych zabytkowych budynków, otoczonych doskonale utrzymanymi historycznymi ogrodami, a każdego roku przyciągają miliony zwiedzających. Na obszarze Łazienek znajdują się trzy główne ogrody – Królewski, Modernistyczny i Romantyczny. Powstawały one w różnych okresach historycznych i różnią się od siebie charakterem i stylistyką. Na wystawie czasowej Życie królewskiego ogrodu poznamy ich nieopowiedzianą dotychczas historię, od ich założenia w XVII wieku aż po czasy współczesne. Dzięki archiwalnym zdjęciom, dziełom sztuki, przedmiotom codziennego użytku i rzemiosła artystycznego zobaczymy, jak bardzo zmieniały się kompozycja przestrzenna i architektura tej niezwykłej przestrzeni. Przekonamy się, jak ważne jest to miejsce dla mieszkańców Warszawy oraz jak wpływało na wyobraźnię Polaków. Łazienkowskie ogrody pojawiały się bowiem w literaturze i teatrze, były tłem dla ważnych spotkań i wydarzeń, także o charakterze państwowym. Jedną z wizji Łazienek przedstawiają m.in. kolaże Mirelli von Chrupek, które artystka stworzyła w ramach projektu Eutopia. Miasto Niezwykłe. Mirella von Chrupek przygotuje także instalację jako element scenografii wystawy.
Łazienki Królewskie to również ludzie i ich wielki wkład w rozwój i przemiany tego miejsca. Wystawa przybliża nam osoby twórców i zarządców ogrodów, jak też nieznane dotąd szerzej biografie dawnych łazienkowskich ogrodników i ogrodniczek. Część z nich nawet zasmakowało życia w dawnej rezydencji królewskiej, a my dziś mamy okazję podejrzeć, jak wyglądała niegdyś codzienność w Łazienkach. Przyjrzymy się dawnym projektom łazienkowskich budynków, autorstwa ich pierwszego architekta – Tylmana van Gameren. Dzięki m.in. ilustracjom z zabytkowego Herbarium oraz ksiąg wydatkowania i utrzymania ogrodów Łazienek z czasów carskich dowiemy się, jakie rośliny hodowlane cieszyły się tu niegdyś uznaniem i w jaki sposób ogrodnicy pielęgnowali ogrody. Na podstawie obrazów i archiwalnych zdjęć specjaliści z Działu Ogrodu MŁK odtworzyli cztery historyczne rabaty, które można zobaczyć m.in. w okolicy Pałacu na Wyspie oraz dawnej Oberży. Wśród eksponatów znajdują się zabytkowe sprzęty ogrodnicze, w tym angielska kosiarka mechaniczna z I. poł. XX w, a także ciekawostka: gnomonograf, czyli urządzenie do rysowania zegarów słonecznych. Na filmie zrealizowanym specjalnie na tę ekspozycję o swoich doświadczeniach w pracy opowiadają dzisiejsi ogrodnicy z Muzeum Łazienki Królewskie.
Zwiedzając wystawę, poznamy również ciekawostki z życia łazienkowskiej przyrody. To rośliny i zwierzęta, których piękno docenili już artyści króla Stanisława Augusta, a ich wizerunki do dziś zdobią wnętrza pałaców w Łazienkach Królewskich. Uzupełnieniem tej części ekspozycji są wizualizacja sukni à la française w 3D, na której wyświetlane są kwiatowe wzory tkanin z XVII wieku, a także XVIII-wieczna biżuteria z motywami florystycznymi.
Wystawa „Życie królewskiego ogrodu” pozwoli nam zagłębić się w mało znane wątki społecznej i kulturowej historii Łazienek Królewskich oraz przekonać się, jak to miejsce może wpływać na nasze zmysły i wyobraźnię. Zapraszam, by każdy z naszych gości odnalazł sobie tylko znaną tajemnicę naszego zabytkowego ogrodu – mówi Marianna Otmianowska, dyrektorka Muzeum Łazienki Królewskie
Ekspozycja posiada udogodnienia dla osób z niepełnosprawnościami, takie jak: audiodeskrypcje, teksty łatwe (ETR), tyflografiki oraz inne pomoce przeznaczone do poznawania przez dotyk. Wystawie towarzyszy przestrzeń edukacyjna w Nowej Palmiarni, zaaranżowana z myślą o dzisiejszym funkcjonowaniu Łazienek – jako miejsca sprzyjającego wytchnieniu i rozwojowi poprzez kontakt ze sztuką w otoczeniu przyrody. Szeroki program wydarzeń obejmuje warsztaty, spacery i spotkania poświęcone m.in. łazienkowskiej faunie i florze, architekturze krajobrazu oraz roli ogrodów i terenów zielonych we współczesnym mieście.
Organizator wystawy: Muzeum Łazienki Królewskie
Kuratorki: dr Małgorzata Grąbczewska, dr Izabela Kopania, Magdalena Lewna, Jolanta Żubrowska
Partnerzy Muzeum: ORLEN, PKO BP
Instytucje wypożyczające: Musée des Arts Décoratifs (MAD Paris), Bibliothèque Nationale de France (Francuska Biblioteka Narodowa), Muzeum Narodowe w Warszawie, Zamek Królewski w Warszawie, Biblioteka Uniwersytecka w Warszawie, Muzeum Warszawy, Archiwum Główne Akt Dawnych, Biblioteka Narodowa, Muzeum Historii Polski, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Fotografii w Krakowie, Muzeum–Zamek w Łańcucie, Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno-Spożywczego w Szreniawie, Muzeum Ziemi Tarnowskiej.
