Na początku uroczystości minutą ciszy uczczono pamięć zmarłej w poniedziałek Ireny Sendler, działaczki społecznej, która ocaliła z holokaustu ok. 2,5 tys. żydowskich dzieci.
Nagroda Orłów Karskiego ma charakter honorowy, nie towarzyszy jej gratyfikacja finansowa. Bp Pieronek otrzymał statuetkę Orła. Wręczyli ją prezes Towarzystwa Jana Karskiego Kazimierz Pawełek i prezes Międzynarodowego Towarzystwa Yad Vashem Eli Zborowski.
Podczas uroczystości Eli Zborowski przypomniał, że Jan Karski jako naoczny świadek hitlerowskiej zbrodni na Żydach apelował do świata Zachodu o działanie, by ich ocalić. "On nie ratował żadnego konkretnego Żyda. On chciał uratować ich wszystkich" - mówił Eli Zborowski. "Świat pozostał obojętny. Można by powiedzieć: Misja Karskiego poniosła klęskę. Nie. Ta misja stała się wielkim
moralnym triumfem ludzkości, podczas gdy haniebnie zawiodły jej instytucje publiczne" - podkreślił.
"Uważamy, że tacy ludzie jak Jan Karski są bezcenni dla ludzkości.(...) Chcielibyśmy, aby Polacy zrozumieli wielkość Jana
Karskiego, a nade wszystko, aby w nią uwierzyli. Aby w stosunkach z Żydami kierowali się wskazaniami prawdziwej moralnej busoli, a nie, jak bywa często, wymogami okazjonalnej propagandy, by umieli odróżniać jedno od drugiego. Człowiekiem, który to potrafi jak mało kto, jest dzisiejszy laureat nagrody Orła Jana Karskiego ks. prof. bp Tadeusz Pieronek" - ocenił Zborowski.
Bp Pieronek mówił, że nagroda Orła Karskiego jest dla niego niezasłużonym i niespodziewanym wyróżnieniem. Laureat podkreślił, że Karski był człowiekiem wyjątkowo szlachetnym, który miał idealną wizję służby krajowi i wartościom uniwersalnym takim jak prawda, sprawiedliwość, wierności i troska o każdego człowieka.
"Ówczesny świat nie dorósł do wrażliwości Jana Karskiego na szerzące się zło i nie potrafił lub nawet nie chciał mu się
przeciwstawić" - powiedział bp Pieronek.
"Z tej osobowości trzeba nam czerpać dziś, kiedy nie tylko w Polsce i w wielu krajach świata, w tym w UE odradza się nazizm i
antysemityzm" - mówił laureat. Zaznaczył, że mieszkając w czasie II wojny światowej w cieniu Auschwitz, kilkanaście kilometrów od obozu, był jako dziecko świadkiem pogardy dla ludzkiego życia. "Ale niestety i dzisiaj jestem świadkiem zniesławiania człowieka przez różne fanatyzmy" - powiedział bp Pieronek.
Laureat podkreślił, że Jan Karski wpisuje się w wyjątkowy sposób w historię stosunków polsko-żydowskich, bo jego myślenie
nie było oparte na stereotypach, lecz na dogłębnej znajomości ludzi i faktów oraz na szacunku dla wartości. "Każdy człowiek ma prawo do szacunku jako jednostka, bez względu na to skąd pochodzi, jaki ma kolor skóry, jaką wyznaje wiarę i do jakiej wspólnoty politycznej się przyznaje. Nie mamy prawa osądzać ludzi. Ostatecznie każdy odpowiada przed Bogiem, co zrobił ze swoim życiem i co w nim osiągnął. Tak rozumiem przesłanie zawarte w ustanowionej przez Jana Karskiego nagrodzie" - mówił Pieronek.
Orła Karskiego za rok 2007 przyznano także laureatowi Pokojowej Nagrody Nobla prof. Elie Wieselowi za "lekcję jak
rozpoznawać absolutne zło Holocaustu". Prof. Wiesel odbierze nagrodę w najbliższych dniach.
Podczas uroczystości poinformowano, że laureatami Orłów Karskiego za rok 2008 zostali prezydent Izraela Szymon Peres za
"wizję polsko-żydowskiej przyszłości" oraz eurodeputowany prof. Bronisław Geremek "za prowadzenie Polski ku Europie".
Zmarły w 2000 r. Jan Karski był kurierem rządu polskiego w Londynie. W czasie II wojny światowej przedostał się z okupowanej Polski na Zachód i przekazał rządom alianckim informację o dokonywanej przez okupantów niemieckich zagładzie ludności żydowskiej w Polsce.
W kwietniu 2000 r. Karski ustanowił nagrodę, która ma być przyznawana tym, którzy "godnie nad Polską potrafią się zafrasować (w przypadku Polaków) oraz tym, którzy nie będąc Polakami nie pozostają wobec naszego kraju obojętni".
Do tej pory nagrodami Orła Jana Karskiego uhonorowani zostali m.in.: redakcja "Tygodnika Powszechnego", Oriana Fallaci, ks.
prof. Józef Tischner, Jacek Kuroń, Marek Edelman, abp Alfons Nossol, Tadeusz Mazowiecki, prof. Feliks Tych i prezydent Ukrainy
Wiktor Juszczenko.
