Życie z klasą

"Biznes modowy, to wciąż męski świat” rozmowa z Kingą Malisz

Kinga Malisz, dyrektor kreatywna nowojorskiej marki odzieżowej Figue. Wcześniej: senior VP of design w marce Halston, design director w domu mody Jason Wu. Pracowała również dla Niny Ricci, Toma Froda, Oscara de la Renty. Jako 19-latka przeprowadziła się do Londynu, rozpoczynając studia w Central Saint Martins School of Art and Design. W 2008 roku otrzymała dyplom uczelni z zakresu projektowania mody i marketingu. 

Czy branża mody w NYC na poziomie zarządzania, gdzie wchodzą w grę liczby, sprzedaż, strategia, to miejsce dla kobiet, czy jednak świat zdominowany przez mężczyzn?

- Tak naprawdę dalej to jest męski świat, choć z pewnością są kobiety na świeczniku, które zajmują się tym wiele lat. Można powiedzieć, że są liderkami tej dziedziny jak np. Tory Burch, Donna Karan czy Vera Wang. Lecz nie jest ich tak wiele i kiedy bardziej przyjrzymy się strukturze tych firm, to na czele jako CEO nie stoi kobieta a mężczyzna. Kobiety stanowią bardziej kreatywną część firmy, a na szczycie jest biznes partner, który jest mężczyzną. Tak to bardzo często wygląda. Świat biznesu w Stanach, w Nowym Jorku szczególnie, jest dla kobiet ciężki. Taki agresywny “boys club”, który jest np. na Wall Street, ma -myślę- także swoje miejsce w branży mody, szczególnie w Stanach, ponieważ tu jest duży biznes.

Chcesz powiedzieć, że w branży mody kobieta jest twarzą a ktoś inny pociąga za sznurki?

- Tak. Bardzo często tak jest. W firmach, w których pracowałam lub, które znam trochę bliżej, bardzo często tak to wygląda. I jeszcze dużo częściej w tle za całą operacją finansową stoi duży venture capital. Za naprawdę dużymi firmami, które robią duże pieniądze stoją typowe molochy Wall Street czyli venture capital.

Jak ty przedzierałaś się w tym świecie i czy uważasz, że jako kobiecie było ci trudniej? 

- Może miałam trochę szczęścia, lecz miałam też bardzo dobry przykład mojej mamy, która na początku lat 90. była w Polsce szefem prywatnej firmy, którą sama prowadziła. To były początki kapitalizmu i biznesu w Polsce. Moja mama brała aktywnie w tym udział i wydaje mi się, że była bardzo dobrym przedsiębiorcą. Miałam więc dobry przykład w domu, że nam kobietom niczego nie brakuje by być liderem, by być na szczycie. Wiem, że nie każda kobieta miała to szczęście, żeby wychować się w ten sposób. Zawdzięczam bardzo dużo mojej mamie i moim rodzicom, którzy bardzo rzadko mówili mi, “a bo jesteś kobietą, bo jesteś z Polski, albo nie masz pieniędzy, czy nie jesteś z bogatej rodziny”, bardzo rzadko stawiali to jako przeszkodę. Po drugie, dużo było chyba w tym szczęścia, czyli droga, która mnie prowadziła od jednej pracy do drugiej. Nie mogę powiedzieć, że nie było momentów, że coś nie było łatwe, ale muszę przyznać, iż na pewno miałam duże szczęście.

Jakie są największe wyzwania, z którymi musisz mierzyć się w pracy?

- Pokutuje dalej taki stereotyp wrednej kobiety. Kiedy jesteś osobą, która jest bardzo asertywna, która ma wyrobione zdanie na pewne tematy, czy szybko podejmuje decyzje, czy ma dość mocne opinie. Jeśli jesteś mężczyzną, to jesteś asertywny, jesteś postrzegany jako dobry lider, podejmujący bardzo szybko decyzje. Natomiast jeśli jesteś kobietą, to ciągle pokutuje stereotyp tej wrednej, która jest tak postrzegana na takich stanowiskach nawet przez inne kobiety. To kobiety zwracały mi najczęściej uwagę, że np. ton mojego głosu, czy mojego emaila był zbyt oschły, zimny. Nie mężczyźni, co jest bardzo interesujące. Kobiety mówiły, że może powinnam powiedzieć coś inaczej, ponieważ wychodzi, że jestem niemiła. Nigdy natomiast coś takiego nie zostało powiedziane do mężczyzny i to jednak gdzieś dalej jest, że kobiety powinny być bardziej matkujące jako liderki, opiekujące się, gdzieś tam jest to oczekiwane. Lecz z drugiej strony musimy być lepszymi liderkami, być lepsze w tym co robimy niż mężczyźni, ponieważ jeśli nie jesteśmy, to bardzo szybko pojawia się argument “bo to jest kobieta”, czyli nie daje sobie rady. Jest więc taki dualizm, że z jednej strony musi być pobłażanie, a z drugiej strony wyniki, które osiągasz muszą być lepsze, czy bardziej widoczne.

A gdy pojawią się emocje i może jakaś łza, to zaraz jest : “o, baba!”.

- Dokładnie. To jest kolejny stereotyp, który jest bardzo interesujący, ponieważ emocje typu płacz, czy te bardziej negatywne emocje są postrzegane jako emocjonalność. Mężczyźni też są bardzo emocjonalni, może nawet bardziej niż kobiety, z tym, że u nich to się raczej przejawia jako agresja. To są tacy szefowie cholerycy, którzy wrzeszczą na swój zespół. To są też emocje, to jest też emocjonalność, tylko wyrażona w inny sposób. Wydaje mi się, że postrzeganie kobiet jako emocjonalnych, lub jako podejmujących impulsywne decyzje, to jest nieporozumienie, ponieważ moim zdaniem mężczyźni są w niektórych przypadkach dużo bardziej emocjonalni niż kobiety.

Czy kiedykolwiek odczułaś dyskryminację ze względu na swoją płeć w pracy? Mówimy ciągle o szczeblu zarządzania w biznesie.

- Jeśli tak, to nie zauważyłam tego. Jest to możliwe, iż nie zauważyłam tego, ponieważ nie skupiałam się na tym. Na pewno to gdzieś istniało, lecz ja nigdy nie zwracałam na to uwagi. Bardziej to było widoczne, że jestem młodą kobietą, młodą osobą w porównaniu do kogoś, kto ma więcej doświadczenia ode mnie. Muszę powiedzieć, iż były momenty, że byłam postrzegana jako niedoświadczona. Czy bycie kobietą grało w tym jakąś rolę? Może tak. Może mężczyzna w wieku trzydziestu paru lat, który by był na tym samym stanowisku, nie byłby postrzegany jako niedoświadczony a ja np. byłam.  

Jakie są największe wyzwania, z jakimi obecnie boryka się branża mody w Nowym Jorku?

- Jest to obecnie bardzo ciężki biznes. Zmienia się o wiele szybciej, niż 20-30 lat temu. Nastąpiły duże zmiany w jaki sposób klienci kupują, co kupują, kiedy, co lubią, na czym się skupiają. Bycie w branży modowej to ciągłe staranie się złapania nowej fali i to się może przejawiać różnie. Np. niektóre firmy starają się być bardzo zrównoważone i to jest bardzo trudny aspekt zmian w modzie. Kolejny aspekt to zwracamy większą uwagę na to, gdzie są produkowane rzeczy, które nosimy, zaczyna się trochę odwracać fala fast fashion. Pytanie co będzie dalej, co się stanie po fast fashion, gdy nowe pokolenie przestanie kupować szybko wyprodukowane rzeczy lub zostaniemy zmuszeni do zmian w związku ze zmianami klimatycznymi, bo będziemy np. musieli ograniczyć przesyłki pocztą lotniczą, itd. Zmienia się też twarz mediów modowych, trochę się odzwyczajamy od magazynów, skupiamy się bardziej na mediach społecznościowych i są też różne aspekty tych mediów. Jedna firma zrobiła super biznes na Instagramie a np. nie potrafią zrobić tego samego na TikToku a ktoś inny to robi. Aspektów, na których trzeba się dziś skupiać jest dużo, dużo więcej niż było ich 15-20 lat temu i z tego względu jest to biznes bardzo dynamiczny. Nie ma czasu żeby stać w miejscu. 

Jakie są twoje długofalowe cele w karierze?

- W tym roku skończyłam 40 lat i to jest też 15 lat od momentu, gdy zaczęłam pracować w tej branży a jestem związana z nią od 20 lat na pewno. Cele były zawsze takie, żeby być creative director. Jestem dziś dyrektorem kreatywnym nowojorskiej firmy modowej. Dotarłam do tego momentu. Wygląda to oczywiście inaczej niż sobie wyobrażałam, ale tak jest najczęściej. Jestem bardzo zadowolona, że tutaj jestem. Pojawiają się takie pytania, jak będzie wyglądała moja droga przez najbliższe 10 lat. Na pewno chcę się bardzo skupić na aspekcie mentoringu. Jestem trochę związana ze szkołą Parsons oraz z Fashion Institute of Technology w Nowym Jorku, gdzie pomagamy młodym projektantom, promujemy ich. Chcę przekazywać wiedzę kolejnym pokoleniom projektantów i ludziom, którzy będą pracować w tym biznesie. Staje się to dla mnie teraz dużo ważniejsze, niż parę lat temu. Następny aspekt mojej kariery będzie w dużym stopniu skupiony na tym. To trochę oddawanie tego, co sama dostałam w tym biznesie. Podawanie tego dalej, będzie ważnym dla mnie aspektem. 

Rozmawiała Lidia Krawczuk.