Poławiacze pereł

Opera w trzech aktach. Akcja rozgrywa się w wiosce rybackiej na Cejlonie. Akt I Cejlońscy rybacy i poławiacze pereł tańcem i śpiewem święcą wybór wodza wioski. Został nim dzielny i doświadczony Zurga. Kiedy mieszkańcy przysięgają mu posłuszeństwo, do wioski, po długiej nieobecności przybywa Nadir, przyjaciel Zurgi. Obaj wspominają, kiedy to wędrując wspólnie, zakochali się w pięknej kapłance z Candy. W imię przyjaźni postanowili wyrzucić z serca uczucie, które mogłoby uczynić ich wrogami. Na pytanie Zurgi Nadir odpowiada, iż dochował przysięgi i choć nie zapomniał o kapłance, to jednak jej nie szukał. Do brzegów wyspy przybija łódź wioząca Leilę, kapłankę Brahmy. Jej modlitwy mają chronić mieszkańców wioski w czasie morskich wypraw. Leila składa przed Zurgą przysięgę, iż dla służby bożej wytrwa w czystości, inaczej czeka ją śmierć. Choć jej twarz zakrywa welon, Nadir po głosie rozpoznaje ukochaną. Leila także rozpoznaje Nadira i Zurgę. Boi się, ponieważ od dawna kocha Nadira. Decyduje się jednak wypełnić posłannictwo. Wraz z chórem kapłanów i ludu prosi potężnego Brahmę o opiekę nad plemieniem. Akt II W mroku nocy, zmyliwszy czujność strzegących Leili strażników, przybywa do niej Nadir. Mimo zagrożenia miłość tłumi wszelką ostrożność i rozwagę. Niestety, kapłan Nurabad wyśledził ich spotkanie i podniósł alarm. Schwytani zostają doprowadzeni przed oblicze Zurgi. Ten początkowo pragnie oszczędzić przyjaciela i uwolnić oboje. Kiedy jednak spada zasłona z twarzy dziewczyny, Zurgę ogarnia zazdrość i gniew. Postanawia, iż oboje będą o świcie straceni. Akt III Odsłona 1 W nocy Zurga pogrąża się w posępnych rozmyślaniach. Chce zemścić się na Nadirze i Leili, a jednocześnie rozpacza na myśl, że skazał oboje na śmierć. Mimo to odrzuca prośby Leili, która błaga, by ocalił Nadira. Daje Zurdze swój naszyjnik, by oddał go jej matce. Wówczas Zurga poznaje swój własny dar dla dziewczyny, która kiedyś ocaliła mu życie. W jego duszy zachodzi zmiana. Odsłona 2 Rankiem tłum oczekuje skazańców. Jednak Zurga, podstępem oddaliwszy całą ludność od miejsca egzekucji, uwalnia Leilę i Nadira, sam zaś pozostaje, by zginąć z rąk oszukanych współplemieńców. (Streszczenie libretta według "Przewodnika operowego" J. Kańskiego)