Mefistofeles

Opera w czterech aktach, z prologiem i epilogiem. Akcja rozgrywa się w średniowieczu i w czasach starożytnych. Prolog Chór aniołów śpiewa na cześć boskiego majestatu. Ave Signor - powtarza szyderczo Mefistofeles i drwi z boskich dzieł. Bóg oznajmia, że dowodem szatańskiej potęgi byłoby opanowanie duszy Fausta. Mefistofeles przyjmuje wyzwanie. Akt I Frankfurt. W tłumie mieszczan doktor Faust rozpoznaje przebranego w zakonny habit Mefistofelesa. Odchodzą do pracowni uczonego. Faust, czując pustkę i nicość ziemskiego życia, zgadza się zapłacić Szatanowi swą duszą za odsłonięcie wszelkich tajemnic i rozkoszy świata. Stawia jeden warunek - musi przeżyć chwilę, która sprawi, że zechce dla niej zatrzymać bieg czasu. Mefistofeles zgadza się. Przywróciwszy Faustowi młodość Szatan prowadzi go do pięknej Małgorzaty. Faust uwodzi ją. Popycha również do mimowolnej zbrodni - poleca dziewczynie przygotować środek nasenny dla jej matki, a zamiast narkotyku doręcza truciznę. Potem wędruje z Mefistofelesem na górę Brocken. Trwa noc Walpurgii, sabat czarownic. Fausta dręczy myśl o Małgorzacie i wspomnienie popełnionej zbrodni. Razem z Mefistofelesem wyruszają w drogę. Akt III Małgorzata, która porzucona przez kochanka zabiła swe dziecko, wtrącona zostaje do więzienia. Tragiczne wydarzenia doprowadziły ją do obłędu. Na widok ukochanego odzyskuje na chwilę jasność umysłu, lecz wkrótce umiera w ramionach Fausta. Prosi Boga, by jej nie potępiał. Akt IV Szatan ukazuje Faustowi Arkadię – królestwo nimf, faunów i półbogów oraz najpiękniejszą kobietę świata - Helenę trojańską. Faust zdobywa jej miłość. Epilog Miłość Heleny nie daje Faustowi szczęścia. Wędruje dalej przez krainy i epoki, nigdzie nie znajdując ukojenia. Nie przeklina już jednak świata i ludzi, a błogosławi ich i chce dla nich pracować. Często myśli o niebie i wypowiada wreszcie słowa, na które tak długo czekał szatan: „Trwaj chwilo, jesteś piękna!” Umiera wyzwolony spod władzy szatana. Na jego martwe ciało padają z nieba róże - symbol przebaczenia i odkupienia. (Streszczenie libretta według "Przewodnika operowego" J. Kańskiego)