Encyklopedia muzyki RMF Classic
Początkowa litera hasła w Encyklopedii:
METRUM
metrum [łac. < gr. ], zasada porządkowania przebiegu dźwięków w utworze pod względem ich wartości rytmicznej (tzn. relatywnego czasu trwania) i rozkładu akcentów w obrębie › taktu; w nutach m. jest zapisywane w postaci 2 cyfr stojących jedna nad drugą (wyższa wskazuje liczbę jednostek rytmicznych w takcie, niższa ich wartość; tu przyjęto zapis uproszczony, z ukośną kreską). Wyróżnia się m. proste : dwu- i trójdzielne, tzn. o 2 jednostkach rytmicznych (np. m. 2 /4 złożone z 2 ćwierćnut) lub o 3 jednostkach (np. m. 3 /8 złożone z 3 ósemek), z których pierwsza jest akcentowana, oraz m. złożone : jednorodne (powstałe z m. prostych jednakowych, np. 6 /8 = 3 /8 + 3 /8 lub 4 /4 = 2 /4 + 2 /4 ) i mieszane (powstałe z m. prostych różnych, np. 5 /4 = 3 /4 + 2 /4 ), z akcentowanymi pierwszymi jednostkami m. składowych. W muzyce dawnej m. w utworze było na ogół stałe (zmieniało się w niektórych fragmentach tańców renes. lub lud., np. w › trojaku), w muzyce współcz. (zwł. od czasów I. Strawinskiego) panują większe urozmaicenie i swoboda, stosuje się też tzw. m. zmienne (po raz pierwszy w twórczości B. Blachera), polegające na szeregowaniu różnych m. wg ustalonego wzorca liczbowego. Zobacz też polimetria.
Encyklopedia muzyki PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN
Podziel się ze znajomymi:
Popularne hasła w Encyklopedii: