Encyklopedia muzyki RMF Classic
Początkowa litera hasła w Encyklopedii:
DZIEWCZYNKA Z ZAPAŁKAMI/ZWEI GEFÜHLE — MUSIK MIT LEONARDO
Lachenmann Helmut, Dziewczynka z zapałkami/Zwei Gefühle — Musik mit Leonardo , opera H. Lachenmanna, wystawiona po raz pierwszy 1997 na scenie opery w Hamburgu, przez niemiecką krytykę muzyczną określona mianem „pierwszej opery XXI w.”, wyróżniona nagrodą Ernst von Siemens Musikstiftung z siedzibą w Monachium. Oparta na kanwie baśni Andersena z jednej strony, z drugiej na tekście przedśmiertnego listu członkini terrorystycznej grupy Baader-Meinhof, G. Eislin, dziecięcej przyjaźni kompozytora z sąsiedztwa w Stuttgarcie, opera wpisała się w nurt sztuki polit. i społ.-kryt., której idee kompozytor (uprawiający także estetykę i filozofię muzyki w licznych swych pracach teoret.) oparł na filoz. myśli Th. Adorna oraz polit. i światopoglądowej postawie swego nauczyciela, mentora i przyjaciela, L. Nona. Swoistym „jądrem” opery stała się kompozycja, stworzona jeszcze na przeł. 1991 i 92 w domu Nona na Sardynii, egzystująca od tamtego czasu jako samodzielny utwór, choć skomponowana już w czasie, gdy zamówienie na operę zaprzątało uwagę Lachenmanna: Dwa uczucia — Muzyka z Leonardem, utwór, w którym tekst Leonarda da Vinci, jego opisanie świata, z trudem jest artykułowane przez narratora (lub dwóch narratorów). Zarówno sposób podawania tekstu (rodzące się z trudem głoski i samogłoski), jak i kształt muzyki, w której bardziej chodzi o sposób wydobycia dźwięku, przedzierającego się przez opór materii, niż o jego pełne brzmienie, są charakterystyczne dla stylu Lachenmanna, uważanego za najwybitniejszą osobowość kompozytorską niem. sceny muz. schyłku XX w. Wychodząc z założenia, że kompozytor, pragnący wypowiedzieć jakąkolwiek egzystencjalną prawdę, nieustannie zmaga się z prawdami i sposobami ich wyartykułowania już zastosowanymi w przeszłości przez innych, stworzył ideę tzw. „instrumentalnej muzyki konkretnej”, wedle której skonwencjonalizowane zostało już niemal wszystko, co mogło być swobodnie dostępnym dla kompozytora materiałem twórczym. Eksplorowanie i poszerzanie tego, dotąd nie zaanektowanego przez tradycję pola, stało się ideą Lachenmanna.
Encyklopedia muzyki PWN © Wydawnictwo Naukowe PWN
Podziel się ze znajomymi:
Popularne hasła w Encyklopedii: