CHORWACKA MUZYKA

Encyklopedia muzyki RMF Classic

Początkowa litera hasła w Encyklopedii:

CHORWACKA MUZYKA

chorwacka muzyka, kultura muzyczna Chorwatów. Profesjonalna muzyka chorwacka w swych początkach znajdowała się pod wpływami zachodnimi (tradycja chorału łac.). W renesansie i baroku rozwijała się muzyka rel. (I. Lukačić), a także świecka; od XVI w. ośrodkiem kult. był Dubrownik (1629 wystawiono tam operę Atalanta J. Palmoticia). W XVIII–XIX w. tworzyli kompozytorzy: I.M. Jarnović, L. i A. Sorkočević. Od XIX w. centrum kultury muz. w Ch. był Zagrzeb, w którym już 1797 otwarto teatr (występy operowych trup wł. i niem.); 1827 zał. towarzystwo muz. (od 1929 Chorwackie Tow. Muz.), przy którym od 1829 działała szkoła muz. i orkiestra amatorska; 1834 otwarto teatr, w którym 1840 wystawiono pierwszy nar. singspiel Juran i Sofija F. Livadicia. Pod wpływem iliryzmu powstawały towarzystwa śpiewacze, m.in. 1839 Nar. Iliryjskie Tow. Śpiewacze. W XIX w. działali zasłużeni dla muzyki ch. kompozytorzy: V. Lisinski i I. Zajc, w XX w. — B. Borsa, F. Lučić, A. Dobronić, P. Konjović, J. Gotovac, B. Papandopulo, B. Sakač, z młodszej generacji — M. Kelemen, D. Detoni i osiadły w Paryżu I. Malec. Od 1926 w Dubrowniku mieszkał i tworzył pol. kompozytor L.M. Rogowski. Ludowa muzyka chorwacka oprócz elementów orientalnych (wpływy muzyki tureckiej) zawiera wiele rysów oryginalnych; charakteryzuje się m.in. mikrointerwałami (interwałami mniejszymi od półtonu), nie mieszczącymi się w ramach systemu równomiernie temperowanego, skalami wąskozakresowymi w obrębie kwarty–seksty (oprócz skal 7-stopniowych), melizmatyką, zwł. w pieśniach obrzędowych, tzw. ojkaniem (śpiewaniem zgłosek „voj, hoj, oj”, tremolo, na tercji lub kwarcie), wielogłosem (m.in. współbrzmienia sekundowe). Najbardziej typowe są pieśni centralnych rejonów Chorwacji (7-stopniowa skala, tryb durowy, także pentatonika, zmienne i złożone metra, różnorodna rytmika); tańce korowodowe (kolo) i tańczone parami. Występujące instrumenty to: flety pojedyncze i podwójne, oboje, dudy, smyczkowe gusle, lijerica oraz bębny. Pionier folklorystyki chorwackiej, F. Kuhać, 1878–81 wydał 4 zbiory południowosłow. pieśni ludowych.

Encyklopedia muzyki RMF Classic

Podziel się ze znajomymi:

Popularne hasła w Encyklopedii: