CHORDOFONY

Encyklopedia muzyki RMF Classic

Początkowa litera hasła w Encyklopedii:

CHORDOFONY

chordofony [gr. chordḗ struna, phōnḗ dźwięk ], grupa instrumentów, w których źródłem dźwięku są napięte struny; Ze względu na sposób wzbudzania drgań ch. dzielą się na: szarpane (palcem lub plektronem, np. harfa, mandolina, klawesyn), uderzane (młoteczkiem, pałeczką, np. cymbały, fortepian, klawikord), pocierane, czyli smyczkowe (np. skrzypce), dęte (pobudzane strumieniem powietrza, np. harfa eolska). Ze względu na konstrukcję ch. dzielą się na: łuki (np. łuk muz.), liry (np. lira klas., chrotta), harfy i cytry, tj. ch. bezszyjkowe (np. cytra, cymbały, fortepian), lutnie, tj. ch. szyjkowe (np. lutnia, skrzypce, gitara). Prototypem ch. był wywodzący się z łuku myśliwskiego łuk muzyczny, z drgającą cięciwą jako źródłem dźwięku, zaopatrzony w prymitywny rezonator. Szarpanie struny-cięciwy palcami, uderzanie drewienkiem lub sztabką i pocieranie cięciwą drugiego łuku dało podstawy do rozwoju grup ch. szarpanych, uderzanych i pocieranych. Na podstawie zabytków ikonograficznych wiadomo, że już ok. 2000 p.n.e. w staroż. Asyrii i Babilonii były znane harfy, liry, cymbały, tanbur. Z Babilonii pochodzi również wynalazek progów. Około 1000 p.n.e. pojawiły się w Indiach ch. smyczkowe. Mechanizm klawiszowy został zastosowany po raz pierwszy w średniowieczu. Wyprawy krzyżowe i pielgrzymki ułatwiły przenikanie wschodnich ch. do muzyki eur.; stopniowo udoskonalane i przystosowywane do jej potrzeb, były już w okresie baroku podstawową grupą instrumentów w zespołach, jak i pojedynczo, ch. smyczkowe zaś stały się w okresie klasycyzmu — jako tzw. kwintet smyczkowy — trzonem orkiestry symfonicznej.

Encyklopedia muzyki RMF Classic

Podziel się ze znajomymi:

Popularne hasła w Encyklopedii: