"Nagroda Literacka 2016 za popularyzowanie kultury polskiej w świecie została przyznana trzem polskim pisarzom mieszkającym w Brazylii: Henrykowi Siewierskiemu, Tomaszowi Łychowskiemu i ks. Zdzisławowi Malczewskiemu" - poinformowała PAP w imieniu jury dr Aleksandra Ziółkowska-Boehm z Wilmington w USA.
Profesor Henryk Siewierski – pisarz, poeta, wykładowca i wydawca - jest absolwentem Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1981–1985 prowadził wykłady z języka i kultury polskiej na Uniwersytecie Lizbońskim. W roku 1985 objął stanowisko profesora literatury na Uniwersytecie w Brasilii (Universidade de Brasilia) oraz dyrektora wydawnictwa tego uniwersytetu (Editora UnB). Utworzył na tej uczelni Katedrę Cypriana Norwida, której zadaniem jest propagowanie literatury i kultury polskiej w Brazylii. Publikując eseje na temat polskich pisarzy i poetów.
Profesor Henryk Siewierski napisał około stu artykułów i esejów literackich, głównie w języku portugalskim, opublikowanych w czasopismach literackich i kulturalnych w Brazylii i innych krajach. Jest autorem wielu książek, m.in. "Spotkanie narodów" (Paris 1984); "Jak dostałem Brazylię w prezencie" (Kraków 1998), "História da literatura Polonesa" (Brasília 2000), "Raj nie do utracenia. Amazońskie silva rerum" (Kraków 2006), "Outra língua. Poemas" "Livro do rio máximo do Padre João Daniel" (São Paulo 2012), "Architektura słowa i inne szkice o Norwidzie" (Kraków 2012). Ostatnio wydał "Szkice brazylijskie" (Warszawa 2016).
Jury w komunikacie podkreśliło talenty translatorskie Siewierskiego; jest on bowiem znakomitym tłumaczem dzieł pisarzy i poetów polskich na język portugalski. Przełożył m.in. "Sanatorium pod klepsydrą" i "Sklepy cynamonowe" Bruna Schulza (Rio de Janeiro 1994, 1996), prozę Andrzeja Szczypiorskiego, a także "Pannę Nikt" Tomasza Tryzny, "Świat opery żebraczej" Bronisława Geremka oraz wiersze Cypriana Norwida, Tadeusza Różewicza, Czesława Miłosza, Zbigniewa Herberta, Wisławy Szymborskiej. Na język polski przetłumaczył m.in. wiersze Fernanda Pessoi.
Tomasz Łychowski – poeta, tłumacz, wykładowca, malarz. Urodził się w Angoli w Afryce Portugalskiej, w miejscowości Nova Lisboa. W roku 1938 przyjechał z rodzicami do Polski. Kiedy wybuchła wojna, oboje rodzice włączyli się do konspiracji. W sierpniu 1942 roku, gestapo osadziło około 200 AK-owców na Pawiaku, w tym Tadeusza i Gertrudę Łychowskich z 8-letnim Tomaszem. Obecnie Tomasz Łychowski jest prawdopodobnie najmłodszym żyjącym byłym więźniem Pawiaka. Ojciec, Tadeusz Łychowski, został wywieziony do Auschwitz. W 1949 r. Tomasz w wieku 14 lat wyjechał z rodzicami do Brazylii. Ukończył studia w języku angielskim w filii uczelni brytyjskiej Cambridge oraz na Katolickim Uniwersytecie w Rio de Janeiro.
Pracował w szkolnictwie wyższym, opracowywał programy nauczania, prowadził wykłady. Współpracował z czasopismem „Aproximaćões” (Zbliżenia) wydawanym w Brazylii przez prof. Henryka Siewierskiego. Pisał także do pism polonijnych, jak „Lud” w Kurytybie w Brazylii czy „Głos Polski” w Buenos Aires w Argentynie.
Wielką pasją Tomasza Łychowskiego są poezja i malarstwo. Maluje głównie pejzaże. Wydał tomiki wierszy w językach portugalskim, angielskim i polskim, m.in.: "Glimpses" (1996), "Voices"(1998), "Brisas" (2000), "Graniczne progi" (Limiares de fronteira, "Encontros" (Spotkania) (2006), "Skrzydła" (2008) i najnowszy – Recomeco (2014).
W roku 2010 ukazał się w Warszawie autobiograficzny tom prozy pisarza pt. "Moja droga na księżyc".
Łychowski jest autorem przekładów wierszy: Julii Hartwig, Ryszarda Krynickiego i Ewy Lipskiej dla czasopisma Brazylijskiej Akademii Literatury. Dla pisma „Polonicus” przetłumaczył wybrane wiersze Karola Wojtyły.
Ksiądz dr Zdzisław Malczewski TChr, urodził się w Nowym Brzesku koło Krakowa. W roku 1969 wstąpił do Towarzystwa Chrystusowego dla Polonii Zagranicznej. Po studiach filozofii i teologii w Wyższym Seminarium Duchownym Towarzystwa Chrystusowego w Poznaniu otrzymał 11 maja 1976 r. święcenia kapłańskie. Uzyskał magisterium z teologii na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, doktorat nauk humanistycznych – na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
W 1979 r. przybył do Brazylii, aby realizować misję zgromadzenia. Został skierowany do parafii pw. św. Anny w Carlos Gomes, w stanie Rio Grande do Sul. Był proboszczem w parafii w Ijuí w Rio de Janeiro, prowincjałem Towarzystwa Chrystusowego w Ameryce Południowej, proboszczem w Kurytybie.
Ksiądz dr Zdzisław Malczewski uczestniczy w życiu Polonii latynoamerykańskiej.
Był także zaangażowany w pracach Unii Stowarzyszeń i Organizacji Polskich w Ameryce Łacińskiej. W czerwcu 2009 r. objął funkcję rektora Polskiej Misji Katolickiej w Brazylii. Jako rektor rozpoczął w lipcu 2009 r. wydawanie biuletynu „Echo Polskiej Misji Katolickiej w Brazylii”, który ukazuje się co dwa miesiące i jest tam jedynym pismem wydawanym w języku polskim.
W latach 1999–2009 był redaktorem naczelnym czasopisma studiów polsko-brazylijskich „Projeções”, ukazującego się w języku portugalskim w Kurytybie, a także inicjatorem i założycielem półrocznika „Polonicus”, który stanowi swoisty pomost między kulturą polską a brazylijską. Pismo rozsyłane jest na brazylijskie wyższe uczelnie i do wielu ośrodków kultury.
Ksiądz Malczewski jest korespondentem Radia Watykańskiego, a także autorem książek: "Obecność Polaków i Polonii w Rio de Janeiro" (Lublin 1995), "Słownik biograficzny Polonii brazylijskiej" (Warszawa 2000), "Polonii brazylijskiej obraz własny. Zapiski emigranta, 1979–2006" (Kurytyba 2007).
O przyznaniu Nagrody Literackiej Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie zadecydowało jury w składzie: Andrzej Krzeczunowicz, prezes ZPPnO; prof. Beata Dorosz, IBL PAN; ks. prof. Janusz Ihnatowicz, Houston, USA; ks. prof. Bonifacy Miązek, Wiedeń; dr Nina Taylor-Terlecka, Oxford; dr Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Wilmington, USA.
Uroczyste wręczenie nagród i spotkanie z laureatami odbędzie się w Londynie wiosną w 2017 roku.
