"Martin Scorsese Presents: Masterpieces of Polish Cinema" to autorski przegląd klasyki polskiego kina autorstwa jednego z najwybitniejszych żyjących reżyserów filmowych, dziewięciokrotnie nominowanego do Oscara i nagrodzonego w 2007 roku za obraz "Infiltracja" Martina Scorsese. W skład wyselekcjonowanej kolekcji wchodzą 24 filmy, które do tej pory - po pierwszym cyklu pokazów, rozpoczętym w lutym 2014 roku w nowojorskim Lincoln Center - mogli oglądać widzowie w ponad 30 kinach amerykańskich oraz kanadyjskich (m.in. w Waszyngtonie, Chicago, Filadelfii, Montrealu, Toronto i Los Angeles), a następnie australijskich, chińskich i brytyjskich.
Jak powiedział Scorsese o przeglądzie: "zawiera wiele rewelacji i bez względu na to, czy ktoś jest z nimi zaznajomiony, czy nie, stanowi niezwykłą okazję, aby odkryć wielkość polskiego kina na dużym ekranie”.
Dyrektor programowy Film Society Dennis Lim przy okazji pierwszego, amerykańskiego pokazu zapewniał, że każdy ze składających się na kolekcję film zasługuje na uwagę i ponowne odkrycie.
Krzysztof Zanussi mówił natomiast, że na rynku amerykańskim filmy obce są wielką rzadkością. "Dlatego tak cenna jest inicjatywa, którą firmuje Martin Scorsese, niekwestionowany autorytet w świecie filmu. Publiczność nowojorska ma częściej szansę zetknąć się z filmem zagranicznym, ale ten przegląd wyjedzie poza Wschodnie Wybrzeże i tym bardziej jest dla nas cenny" - mówił.
Scorsese wybrał łącznie obrazy 12 filmowców - Andrzeja Wajdy, Jerzego Kawalerowicza, Aleksandra Forda, Krzysztofa Kieślowskiego, Krzysztofa Zanussiego, Andrzeja Munka, Wojciecha Jerzego Hasa, Tadeusza Konwickiego, Janusza Morgensterna, Romana Polańskiego, Jerzego Skolimowskiego i Agnieszki Holland. Wszystkie filmy - zrealizowane w latach 1957-1987 - zostały zrekonstruowane cyfrowo i opatrzone nowymi podtytułami z angielskim tłumaczeniem.
Cykl pokazów w Narodowym Instytucie Audiowizualnym otworzy 10 lutego "Sanatorium pod klepsydrą" (1973), film na podstawie opowiadań Brunona Schulza w adaptacji Hasa nagradzany na festiwalach w Cannes, Trieście i Gdyni. Główny bohater filmu, Józef (w roli Jan Nowicki), przyjeżdża do sanatorium doktora Gotarda (Gustaw Holoubek), w którym leczył się jego zmarły ojciec (Tadeusz Kondrat). W sanatorium Józefowi udaje się wrócić do przeszłości: czasów, gdy był chłopcem i dorastał w małym, żydowskim miasteczku.
Dwa tygodnie później widzowie zobaczą "Barwy ochronne" (1976) Krzysztofa Zanussiego z Piotrem Garlickim i Zbigniewem Zapasiewiczem. Aktorzy wcielili się w role swoich przeciwników - dwóch naukowców, do których starcia dochodzi na obozie studenckim podczas językoznawczej sesji naukowej.
W marcu w NInA pokazany zostanie "Faraon" (1966) Jerzego Kawalerowicza i "Salto" (1965), autorski film Tadeusza Konwickiego. Pierwszy obraz - z Jerzym Zelnikiem jako Faraonem Ramzesem - powstawał trzy lata, był kręcony w Uzbekistanie, Egipcie i Polsce, oraz został nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny. W drugim, do którego muzykę skomponował Wojciech Kilar, zagrali m.in. Zbigniew Cybulski, Gustaw Holubek, Zdzisław Maklakiewicz i Iga Cembrzyńska.
W kwietniu w NInA zostaną zaprezentowane filmy "Aktorzy prowincjonalni" - fabularny debiut Agnieszki Holland z 1978 roku oraz "Constans" Krzysztofa Zanussiego z 1980 roku. W kolejnych miesiącach widzowie zobaczą resztę obrazów z serii, czyli m.in. "Popiół i diament" i "Ziemię obiecaną" Wajdy, "Pociąg" i "Austerię" Kawalerowicza, "Przypadek" Kieślowskiego, "Ostatni dzień lata" Konwickiego i "Nóż w wodzie" Polańskiego. Każdy z pokazów poprzedzi prelekcja Ryszarda Jaźwińskiego, dziennikarza Programu Trzeciego Polskiego Radia.
Pokazy będą odbywały się w co drugą środę od 10 lutego do połowy grudnia (z przerwą wakacyjną). Wszystkie filmy będą wyświetlane z angielskimi napisami. Wstęp na wszystkie jest bezpłatny.
W NInA 27 lutego wystartuje również seria projekcji polskich filmów gatunkowych (w programie m.in. "Zbrodniarz, który ukradł zbrodnię" Janusza Majewskiego i "Kronika wypadków miłosnych" Wajdy). W ramach trwającego cyklu pokazów rejestracji operowych obejrzymy w kolejnych tygodniach "Agrippinę" i "Orlanda" Haendla w reż. Natalii Kozłowskiej oraz "Króla Rogera" Szymanowskiego w reż. Mariusza Trelińskiego.
