Gwiazda "GRY O TRON" jako JAN ZUMBACH z Dywizjonu 303

Iwan Rheon, czyli gwiazda przebojowego serialu pt.: „Gra o tron”, wcielił się w rolę jednego z najlepszych lotników II wojny światowej i asa myśliwskiego z legendarnego Dywizjonu 303 – Jana Zumbacha. Wszystko to za sprawą filmu „303. Bitwa o Anglię” produkowanego przez Michaela Paszko i Matta Whyte’a z firmy Prospect 3. Obok Iwana Rheona, w rolach głównych zobaczymy m.in.: Marcina Dorocińskiego, Filipa Pławiaka oraz syna Mela Gibsona – Milo Gibsona. Z okazji przypadającej na 14 kwietnia 103. rocznicy urodzin lotnika przedstawiamy najważniejsze fakty z biografii Jana Zumbacha oraz plakat z bohaterem filmu, na którym postać odgrywana przez Iwana Rheona ubrana jest w szkarłatny szalik charakterystyczny dla pilotów Dywizjonu 303.


Jan Zumbach urodził się 14 kwietnia 1915 r. (w swojej biografii podaje 15 kwietnia) w małej wiosce Ursynów – dzisiaj dzielnicy Warszawy. Jego przodkowie przybyli do Polski pod koniec XIX wieku ze Szwajcarii i osiedlili się w Warszawie. Dzięki temu Jan miał podwójne obywatelstwo. W 1922 r. rodzina przeprowadziła się do Bobrowa koło Brodnicy. W 1938 r. Zumbach ukończył Szkołę Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, został promowany na stopień podporucznika jako pilot myśliwski. We wrześniu 1939 r. został przydzielony do dowództwa Brygady Bombowej jako pilot łącznikowy. Do Wielkiej Brytanii przybył w lipcu 1940 r.

W Dywizjonie 303 był od 2 sierpnia 1940 r. W trakcie bitwy o Wielką Brytanię miał 8 pewnych zestrzeleń. Od maja do grudnia 1942 r. był dowódcą Dywizjonu 303. Jan Zumbach okazał się doskonałym lotnikiem. Szybko stał się asem myśliwskim i był jedną z najbarwniejszych postaci Dywizjonu 303. Cechował go cyniczny humor, grzmiący głos i łobuzerski fason. Znano go w Anglii pod pseudonimami, „Donald” i „Johnny”.  Po wojnie przybrał pseudonim Johnny Brown. Zasłynął też jako posiadacz wyjątkowych samolotów: na wszystkich myśliwcach, którymi latał w czasie wojny, kazał ekipom naziemnym malować kreskówkową postać Kaczora Donalda. Wspólnie z Ferićem i Łokuciewskim w Dywizjonie 303 nazywani byli „trzema muszkieterami” z powodu ich wyczynów na ziemi i w powietrzu. Mówiono, że jest obdarzony „szóstym zmysłem” – zawsze umiał przewidzieć bieg wydarzeń w powietrzu.

 
Foto: Prospect3

Po zakończeniu bitwy o Anglię piastował wiele dowódczych stanowisk, m.in. był dowódcą 3. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego, później 133. Polskiego Skrzydła Myśliwskiego. Otrzymał też awans na stopień Squadron Leadera. W 1946 r. wystąpił z Polskich Sił Powietrznych i udał się do Szwajcarii. Po zakończeniu II wojny brakowało mu latania, przygody i ryzyka. Dlatego, gdy tylko nadarzała się okazja siadał za sterami samolotu. Założył firmę lotniczą, która wbrew przepisom przewoziła szwajcarskie zegarki, a także złoto. Pojawiał się w wielu zakątkach świata, pośredniczył w zakupach samolotów oraz zaciągnął się jako najemnik podczas walk w Katandze i Kongo. W Paryżu prowadził dyskotekę. Swoje niezwykłe życie opisał w autobiografii „Ostatnia walka”.

 
Foto: Prospect3

W uznaniu zasług wojennych odznaczony został Krzyżem Srebrnym Orderu Wojennego Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, dwukrotnie brytyjskim odznaczeniem Distinguished Flying Cross. Jan Zumbach zajmuje 6 miejsce wśród polskich asów myśliwskich z wynikiem 12 pewnych zestrzeleń (niektóre źródła podają 13) podczas II wojny światowej. Zmarł 3 stycznia 1986 r. we Francji. Jego prochy przywiezione zostały do Polski i złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

„’303. Bitwa o Anglię’ to nakręcone z rozmachem historyczne kino, które mamy zaszczyt produkować wspólnie z moim wspólnikiem Mattem Whytem pod szyldem firmy Prospect 3. W tej chwili mijają już 3 lata, odkąd zaczęliśmy naszą pracę. Tak ważny i rozległy temat wymaga ogromnego zaangażowania i poświęcenia maksymalnej ilości czasu. W przypadku filmu ‘303. Bitwa o Anglię’ postawiliśmy na autentyczność, aby widz mógł zbliżyć się do historii Dywizjonu 303 najbardziej jak to tylko możliwe. W tej produkcji zobaczymy prawdziwe lokalizacje baz lotniczych RAFu, w zdjęciach (również tych powietrznych) wzięły udział samoloty z czasu bitwy o Anglię – myśliwiec Hurricane, na którym latali polscy piloci czy niemieckie maszyny Messerschmitt Bf 109, a w produkcję zaangażowaliśmy rodziny polskich lotników, które wspierały nas radą, konsultowały z nami historyczne detale i teraz z niecierpliwością czekają na premierę. Mamy nadzieję, że dzięki naszym wysiłkom pokażemy historię Dywizjonu 303 tak, jak to można zrobić najlepiej, a o wielkim bohaterstwie naszych lotników dowie się cały świat.”
- Michael Paszko, producent

 
Foto: Prospect3

„303. Bitwa o Anglię” to pełna rozmachu i emocjonujących podniebnych walk superprodukcja opowiadająca niesamowitą historię Dywizjonu 303 imienia Tadeusza Kościuszki – legendarnych polskich lotników, którzy stali się najskuteczniejszymi pilotami podczas bitwy o Anglię w czasie II wojny światowej. W międzynarodowej obsadzie, obok Marcina Dorocińskiego („Jack Strong”,  „Pitbull. Ostatni pies”) i Filipa Pławiaka („Listy do M. 3”), wystąpili również: gwiazda kultowego serialu „Gra o tron” – Iwan Rheon oraz syn Mela Gibsona – Milo Gibson (znany m.in. z nagrodzonego dwoma Oscarami obrazu „Przełęcz ocalonych”). Reżyserii podjął się David Blair –zdobywca nagród BAFTA i Emmy. Za efekty specjalne odpowiada firma Lipsync Post, mająca na swoim koncie pracę przy zagranicznych produkcjach z największymi hollywoodzkimi gwiazdami. Zdjęciami do filmu zajął się Piotr Śliskowski – wybitny operator, który pracował przy „Generale Nilu”, „80 milionach” i serialu „Czas honoru. Powstanie”.

 
Foto: Prospect3

Jest rok 1940. Władze i ludność Wielkiej Brytanii z rosnącym przerażeniem patrzą na inwazję niemieckiej armii na Europę. Rozpoczyna się bitwa o Anglię, w której doskonale wyszkoleni i doświadczeni piloci Luftwaffe zaciekle atakują alianckie samoloty RAFu. Z pomocą przybywają doborowi polscy lotnicy: Jan Zumbach, Witold Urbanowicz, Mirosław Ferić i Witold „Tolo” Łokuciewski. To weterani, którzy pragną walczyć w obronie swojej ojczyzny nawet poza jej granicami. Początkowa nieufność Brytyjczyków musi ustąpić wielkiemu szacunkowi, jakim Anglicy zaczynają darzyć polskich pilotów. Tak powstaje Dywizjon 303 imienia Tadeusza Kościuszki, który okazał się być najskuteczniejszym oddziałem powietrznym w trakcie bitwy o Anglię. Bohaterom przypisuje się zestrzelenie ponad 120 niemieckich samolotów – to wynik, jakiego nie udało się osiągnąć żadnemu innemu powietrznemu dywizjonowi.
 
 
Foto: Prospect3

„Na film o Dywizjonie 303 czekałem całe życie - po to, aby ludzie w Polsce i na całym świecie mogli poznać i zobaczyć na własne oczy historię wielkich polskich bohaterów, w tym mojego dziadka - sierżanta Stanisława Słowikowskiego. Ta opowieść pełna jest emocji, dramatyzmu, braterstwa i ogromnego szczęścia płynącego z triumfu garstki ludzi nad przeważającą liczebnie armią wroga. To film, który powinien zobaczyć każdy!”
- Antoni Dmochowski, wnuk sierżanta Stanisława Słowikowskiego z Dywizjonu 303
 
„Nigdy w historii ludzkich konfliktów tak wielu nie zawdzięczało tak dużo tak nielicznym”
- fragment przemówienia Winstona Churchilla, w którym brytyjski premier podziękował lotnikom za powstrzymanie inwazji Hitlera.

 
Foto: Prospect3

Gatunek: dramat/wojenny
Produkcja: Polska/ Wielka Brytania 2018
Produkcja: Prospect3
Producent: Michael Paszko, Matt Whyte
Reżyseria: David Blair („The Messenger”, „Away”, „Tess D’Urbervilles”)
Scenariusz: Robert Ryan, Alastair Galbraith
Zdjęcia: Piotr Śliskowski („Czas honoru. Powstanie”, „Mój rower”, „Generał Nil”, „80 milionów”)
Obsada: Marcin Dorociński („Róża”, „Jack Strong”, „Obława” „Pitbull”), Filip Pławiak („Wołyń”, „Listy do M. 3”, „Prosta historia o morderstwie”, „Czerwony pająk”), Iwan Rheon („Gra o Tron”, „Misfits”, „Vicious”), Milo Gibson („Przełęcz ocalonych”, „Breaking & Exiting”, „The Tribes of Palos Verdes”), Stefanie Martini („Prime Suspect 1973”, „Emerald City”, „Doktor Thorne”), Adrian Zaremba („Wołyń”, „Powidoki”, „Jack Strong”), Sławomir Doliniec („Miłość”, „Instynkt”, „Czas honoru”), Rafał Ferenc („Dziki”), Damian Dudkiewicz („American Assassin”), Kamil Lipka

„Nie błagamy o wolność, my walczymy o wolność.”
 - Witold Urbanowicz

 
Źródło: Kino Świat