ICE Classic: Max Richter – muzyczne opowieści

Starania o zaproszenie go do naszego miasta trwały ponad dwa lata, ale w końcu się udało i w niedzielę ten nietuzinkowy i wszechstronny artysta stanął przed krakowską publicznością, by dzielić się swoim bogatym, pełnym wrażliwości na piękno dźwiękowym światem. Koncert rozpoczęła prezentacja albumu „Recomposed by Max Richter: Vivaldi - The Four Seasons”, w którym muzyk wziął na warsztat słynne koncerty skrzypcowe Antonia Vivaldiego, czyli „Cztery pory roku”. Wydane w 1725 roku dzieło wywarło ogromny wpływ na młodego Richtera. Po latach kompozytor uświadomił sobie, że hit Antonia Vivaldiego obecny jest wszędzie – w windzie, w telewizyjnych reklamach, towarzysząc nam także w robieniu zakupów. Uznał, że przez taki kontekst tracimy możliwość odbierania „Czterech pór roku” jako genialnego dzieła muzycznego i postanowił przywrócić je ponownie muzyce. Tak zrodził się pomysł na bestsellerową płytę wydaną w barwach prestiżowej niemieckiej wytwórni Deutsche Grammophon. Richter przeniknął w krajobraz dźwiękowy koncertów Rudego Księdza, odkrył je na nowo i stworzył pole do dalszych poszukiwań. Pozostawiając to, co w tej muzyce najistotniejsze - jej rdzeń, muzyczne DNA, dzięki współczesnym zabiegom sprawił, że mogliśmy spojrzeć na „Cztery pory roku” świeżym okiem. Przekomponowane i przefiltrowane przez wrażliwość Richtera dzieło usłyszeliśmy w Krakowie w fantastycznym wykonaniu jednego z najlepszych zespołów w Polsce - orkiestry Sinfonietta Cracovia. Słynącą z artystycznych poszukiwań i mistrzowskich interpretacji formację poprowadził od syntezatorów i instrumentów elektronicznych sam kompozytor. Partię solową na skrzypcach wykonała brawurowo norweska artystka Mari Samuelsen. Swoją grą skrzypaczka zaprezentowała nie tylko klasyczną wirtuozerię, ale i rockowy pazur. Szczególnie efektownie zabrzmiały: trzecie ogniwo „Lata” („Presto”) oraz pierwsze ogniwo „Zimy” („Allegro non molto”). Mając do dyspozycji barokową tkankę i współczesne technologie Richterowi udało się to, co wydawać by się mogło niemożliwe. Ze znanych elementów ułożył bowiem nową, wciągającą neoklasyczną opowieść.

Drugą część koncertu wypełnił w całości materiał z drugiego albumu Richtera, wydanego w 2004 roku „The Blue Notebooks”. Artysta wykonał go wraz z muzykami The Max Richter Ensemble. Tym samym Richter otworzył nam drzwi do swojego świata pełnego refleksji, łagodności i spokoju. Postminimalistyczna kompozycja, zawierająca czytane fragmenty z dzieł Franza Kafki i Czesława Miłosza, to osobista wypowiedź artystyczna, w której możemy uczestniczyć zatapiając się w powtarzających się dźwiękach i motywach. Richterowi z zespołem udało się stworzyć na scenie intymny, filmowy, a chwilami wręcz medytacyjny klimat. Statyczne dźwięki kwartetu smyczkowego połączone z brzmieniami elektronicznego instrumentarium, stworzyły nieprawdopodobną dźwiękową aurę. Dwie odmiennie opowiedziane opowieści, dwa muzyczne prezenty, którymi obdarował nas jednego wieczoru Max Richter, wprawiły publiczność w euforię. Po długich owacjach na stojąco artyści powtórzyli na bis „On the Nature of Dalich” z „The Blue Notebook”. Na taką dźwiękową ucztę warto było czekać aż dwa lata!